* Telomer uzunluğu: Telomerler kromozomların uçlarındaki koruyucu başlıklardır. Her hücre bölünmesinde kısalır ve çok kısaldıklarında hücre artık bölünemez ve ölür. Bu sürecin yaşlanma ve ölümde önemli bir faktör olduğu düşünülmektedir.
* DNA hasarı: DNA hasarı, ultraviyole radyasyona maruz kalma, sigara içme ve bazı kimyasallar dahil olmak üzere çeşitli kaynaklardan meydana gelebilir. Bu hasar mutasyonlara yol açabilir ve bu da kansere ve diğer hastalıklara neden olabilir.
* Mitokondriyal işlev bozukluğu: Mitokondri hücrelerin güç santralleridir. Hücre fonksiyonu için gerekli olan ATP formunda enerji üretirler. Mitokondriyal fonksiyon bozukluğu ATP üretiminde azalmaya neden olabilir, bu da hücre fonksiyonunu bozabilir ve hastalığa yol açabilir.
Çevresel Faktörler
* Diyet: İşlenmiş gıdalar, şekerli içecekler ve doymuş yağlardan zengin bir beslenme, obeziteye, kalp hastalığına ve yaşam beklentisini kısaltabilecek diğer kronik hastalıklara katkıda bulunabilir.
* Sigara içmek: Sigara içmek akciğerlere zarar verir ve kanser, kalp hastalığı ve felç riskini artırır.
* Alkol kötüye kullanımı: Alkol kötüye kullanımı karaciğere ve beyne zarar verebilir ve kazalara ve yaralanmalara yol açabilir.
* Uyuşturucu kullanımı: Uyuşturucu kullanımı kalbe, akciğerlere ve beyne zarar verebilir ve kazalara ve yaralanmalara yol açabilir.
* Toksinlere maruz kalma: Asbest, benzen ve formaldehit gibi toksinlere maruz kalmak kanser ve diğer hastalık riskini artırabilir.
Yaşam Tarzı Faktörleri
* Egzersiz eksikliği: Egzersiz, sağlıklı bir kilonun korunmasına, kronik hastalık riskinin azaltılmasına ve genel sağlığın iyileştirilmesine yardımcı olur.
* Stres: Stres vücuda zarar verebilir, yüksek tansiyona, kalp hastalığına ve diğer sağlık sorunlarına yol açabilir.
* Uyku yoksunluğu: Uyku vücudun kendini onarması ve yenileyebilmesi için gereklidir. Uyku yoksunluğu obezite, kalp hastalığı ve diyabet gibi çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir.
Sosyoekonomik Faktörler
* Gelir: Daha yüksek gelirli kişilerin yaşam beklentisi, daha düşük gelirli kişilere göre daha uzundur. Bunun nedeni daha iyi sağlık hizmetlerine, daha sağlıklı gıdaya ve daha güvenli barınmaya erişim gibi bir dizi faktördür.
* Eğitim: Daha yüksek eğitim seviyesine sahip kişilerin yaşam beklentisi, daha düşük eğitim seviyesine sahip kişilere göre daha uzun olma eğilimindedir. Bunun nedeni, sağlık riskleri hakkında daha iyi bilgi, daha sağlıklı davranışlar ve sağlık hizmetlerine daha iyi erişim gibi bir dizi faktördür.
* Sosyal destek: Güçlü sosyal ağlara sahip insanlar, güçlü sosyal ağlara sahip olmayan insanlara göre daha uzun yaşam beklentisine sahip olma eğilimindedir. Bunun nedeni, sosyal desteğin insanların stresle başa çıkmalarına, sağlıklı seçimler yapmalarına ve ihtiyaç duydukları bakımı almalarına yardımcı olabilmesidir.