Safra taşları, karaciğerin altında bulunan küçük bir organ olan safra kesesinde oluşan sert, çakıl taşı benzeri birikintilerdir. Safra taşlarının boyutları bir kum tanesinden golf topuna kadar değişebilir.
Safra Taşları İçin Risk Faktörleri:
* Dişi
* Aşırı kilolu veya obez
* Hızlı kilo kaybı
* Yüksek yağlı diyet
* Yüksek kolesterol diyeti
* Diyabet
* Hamilelik
*Bazı ilaçlar
* Ailede safra taşı öyküsü
Safra taşları aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli semptomlara neden olabilir:
* Özellikle sağ üst kadranda karın ağrısı
* Mide bulantısı
* Kusma
* Şişkinlik
* Gaz
* Hazımsızlık
* Göğüste ağrılı yanma hissi
* Koyu renkli idrar
*Açık renkli dışkı
* Ateş
* Üşüme
Bazı durumlarda safra taşları aşağıdakiler de dahil olmak üzere ciddi komplikasyonlara yol açabilir:
* Kolesistit: Safra kesesi iltihabı
* Koledokolitiazis: Safra kanalındaki safra taşları
* Pankreatit: Pankreas iltihabı
* Safra taşı ileusu: İnce bağırsağı tıkayan safra taşları
Safra taşları çeşitli testler kullanılarak teşhis edilir:
* Ultrason: Bu safra taşlarını teşhis etmek için kullanılan en yaygın testtir. Safra kesesi ve safra kanallarının görüntülerini oluşturmak için ses dalgalarını kullanır.
* CT taraması: Bu, safra taşlarını teşhis etmek ve komplikasyonları belirlemek için kullanılabilecek daha ayrıntılı bir görüntüleme testidir.
* MRI: Bu, safra taşlarını teşhis etmek ve komplikasyonları belirlemek için kullanılabilecek başka bir ayrıntılı görüntüleme testidir.
* Endoskopik retrograd kolanjiyopankreatografi (ERCP): Bu, safra kesesi taşlarını aramak için safra kanalına kameralı ince, esnek bir tüpün yerleştirilmesini içeren bir prosedürdür.
Safra taşlarının tedavisi semptomların şiddetine ve komplikasyonların varlığına bağlıdır. Tedavi seçenekleri şunları içerir:
* İlaç: Safra taşlarını eritmek veya safra taşı ağrısını hafifletmek için ilaçlar kullanılabilir.
* Ameliyat: Safra taşlarının en yaygın tedavisi cerrahidir. İki ana ameliyat türü vardır:
* Laparoskopik kolesistektomi: Bu, karın bölgesindeki küçük kesilerden safra kesesinin çıkarılmasını içeren minimal invazif bir ameliyattır.
* Açık kolesistektomi: Bu, safra kesesinin karın bölgesinde daha büyük bir kesi yoluyla çıkarılmasını içeren daha invazif bir ameliyattır.
Safra kesesinin alınmasından sonra çoğu kişi birkaç hafta içinde normal aktivitelerine dönebilir. Ancak bazı kişilerde aşağıdaki gibi yan etkiler görülebilir:
* İshal
* Gaz
* Şişkinlik
* Hazımsızlık
* Göğüste ağrılı yanma hissi
* Mide bulantısı
* Kusma
Bu yan etkiler genellikle birkaç ay içinde kaybolur. Şiddetli veya geçmeyen herhangi bir yan etkiyle karşılaşırsanız doktorunuzla konuşun.
Sağlıklı bir yaşam tarzını takip etmek, safra kesesinin alınmasından sonra safra taşı geliştirme riskinizi azaltmanıza yardımcı olabilir. İşte bazı ipuçları:
* Sağlıklı kilonuzu koruyun
*Sağlıklı beslenin
* Bol miktarda meyve, sebze ve tam tahıllar
* Yağsız protein
* Az yağlı süt ürünleri
* İşlenmiş gıdalardan kaçının
* Şekerli içeceklerden kaçının
* Bol su için
* Düzenli egzersiz yapın
* Aşırı alkol tüketiminden kaçının
*Sigarayı bırakmak
Bu ipuçlarını takip ederseniz safra taşı geliştirme riskinizi azaltmanıza ve safra kesesinin alınmasından sonra sağlıklı kalmanıza yardımcı olabilirsiniz.