1. Hormonal Değişiklikler
- Artan Kortizol: Algılanan açlığa tepki olarak adrenal bezler stres hormonu kortizol salgılar. Kortizol, karbonhidratların, proteinlerin ve yağların parçalanmasını uyararak enerji depolarının harekete geçmesine yardımcı olur. Ayrıca kaynakları temel süreçlere yönlendirmek için büyüme ve üreme gibi temel olmayan işlevleri de baskılar.
- İnsülin Azalması: İnsülin, hücrelerin enerji için kan dolaşımından glikozu emmesine yardımcı olan bir hormondur. Açlığın algılandığı dönemlerde, hücrelerin glikoz alımını azaltmak için insülin seviyeleri azalır. Bu, vücudun beyin ve kalp gibi hayati organlar için glikozu korumasına ve depolanmış yağlar gibi alternatif yakıt kaynaklarının kullanımını teşvik etmesine olanak tanır.
- Artan Glukagon: Glukagon, karaciğeri depolanan glikojenden glikoz üretmesi için uyaran bir hormondur. Algılanan açlık sırasında, glikoz üretimini desteklemek ve kan şekeri seviyelerini normal aralıkta tutmak için glukagon seviyeleri artar.
2. Metabolik Adaptasyonlar
- Artan Lipoliz: Lipoliz, trigliseritlerin (depolanmış yağların) gliserol ve yağ asitlerine parçalanması işlemidir. Vücut enerji eksikliğini algıladığında yağ asitlerini kan dolaşımına salmak için lipolizi artırır. Bu yağ asitleri vücuttaki hücreler tarafından alternatif yakıt kaynağı olarak kullanılabilir.
- Ketoz: Algılanan açlık devam ederse vücut ketoz durumuna girebilir. Ketoz sırasında karaciğer, yağ asitlerini beyin ve diğer dokular tarafından enerji kaynağı olarak kullanılabilen keton cisimciklerine dönüştürür. Ketoz ruh hali, iştah ve enerji seviyelerinde değişikliklere yol açabilir.
- Düşük Metabolizma Hızı: Enerjiyi korumak için vücut, gerekli olmayan süreçleri yavaşlatarak metabolizma hızını düşürebilir. Bu, vücut sıcaklığının, kalp atış hızının ve solunum hızının azalmasına neden olabilir.
- Protein Katabolizması: Aşırı açlık vakalarında vücut, enerji için amino asitleri serbest bırakmak üzere kas dokusunu parçalayabilir. Protein katabolizması olarak bilinen bu süreç kas kaybına ve güçsüzlüğe yol açabilir.
Genel olarak, vücudun algılanan açlığa tepkisi, temel işlevlerin sürdürülmesine, enerjinin korunmasına ve hayati dokuların korunmasına yardımcı olan koordineli bir dizi hormonal ve metabolik adaptasyonu içerir. Bu adaptasyonlar, gıda mevcudiyetinin sınırlı olduğu veya enerji talebinin arttığı dönemlerde hayatta kalmak için gereklidir, ancak uzun süreli veya aşırı olması halinde genel sağlık üzerinde de olumsuz etkileri olabilir.