Uyku atakları, günün herhangi bir saatinde ortaya çıkabilen, kontrol edilemeyen kısa süreli uykululuk dönemleridir, ancak en sık gündüz saatlerinde görülür. Genellikle birkaç saniye veya dakika sürer, ancak bazen daha uzun sürebilirler. Uyku atakları, özellikle araç kullanırken veya makine kullanırken ortaya çıkarsa çok tehlikeli olabilir.
Uyku saldırılarına ne sebep olur?
Uyku ataklarına aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli faktörler neden olabilir:
* Narkolepsi: Narkolepsi, gündüz aşırı uykululuğa (EDS) neden olan kronik nörolojik bir durumdur. Narkolepsisi olan kişiler sıklıkla uyku ataklarının yanı sıra katapleksi, uyku felci ve halüsinasyonlar gibi diğer semptomları da yaşarlar.
* Diğer uyku bozuklukları: Uyku ataklarına neden olabilecek diğer uyku bozuklukları arasında uyku apnesi, huzursuz bacak sendromu ve vardiyalı çalışma uyku bozukluğu yer alır.
* Tıbbi durumlar: Diyabet, kalp hastalığı ve tiroid sorunları gibi bazı tıbbi durumlar da uyku ataklarına neden olabilir.
* İlaçlar: Antidepresanlar ve antihistaminikler gibi bazı ilaçlar yan etki olarak uykululuğa neden olabilir.
* Yaşam tarzı faktörleri: Stres, uyku eksikliği ve kafein kullanımı gibi bazı yaşam tarzı faktörleri de uyku atakları riskinizi artırabilir.
Uyku atakları nasıl teşhis edilir?
Uyku atakları, uyku doktoru tarafından kapsamlı bir değerlendirme sonrasında teşhis edilebilir. Değerlendirme uyku öyküsünü, fizik muayeneyi ve uyku çalışmasını içerecektir. Uyku çalışması siz uyurken beyin aktivitenizi, nefesinizi ve diğer vücut fonksiyonlarınızı kaydedecektir.
Uyku atakları nasıl tedavi edilir?
Uyku ataklarının tedavisi altta yatan nedene bağlıdır. Narkolepsiniz varsa, gün içinde uyanık kalmanıza yardımcı olacak ilaçlar reçete edilebilir. Diğer uyku bozuklukları ve tıbbi durumlar da ilaçla tedavi edilebilir. Düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı beslenmek, kafein ve alkolden kaçınmak gibi yaşam tarzı değişiklikleri de uyku atakları riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
Uyku krizi geçirirsem ne olur?
Uyku krizi yaşıyorsanız uzanıp uyuyabileceğiniz güvenli bir yer bulmanız önemlidir. Araç veya makine kullanıyorsanız, aracınızı yolun kenarına çekmeli ve tamamen uyanıncaya kadar durmalısınız. Ayrıca yüzmekten, tırmanmaktan veya uykuya dalmanız halinde tehlikeli olabilecek diğer aktivitelerden de kaçınmalısınız.
Uyku atakları ciddi bir sorun olabilir, ancak uygun tedaviyle yönetilebilir. Uyku atakları yaşıyorsanız hemen doktorunuzla konuşun.