1. Yapı:
Kalp kası, kardiyomiyosit adı verilen bireysel hücrelerden oluşur. Kardiyomiyositler, hücrenin merkezine yakın bir yerde bulunan tek bir çekirdeğe sahip, uzun, silindirik hücrelerdir. Çizgilidirler, yani mikroskop altında bakıldığında tekrarlayan açık ve koyu bant desenlerine sahiptirler.
2. Ara Katlanmış Diskler:
Kalp kası hücreleri birbirine interkalat disk adı verilen özel yapılarla bağlanır. Interkalatlı diskler desmozomlardan ve boşluk bağlantılarından oluşur. Desmozomlar hücreler arasında mekanik bağlantılar sağlayarak kasılmalar sırasında ayrılmalarını önler. Boşluk bağlantıları iyonların bir hücreden diğerine geçmesine izin vererek hızlı elektriksel iletişim ve senkronize kasılmalara olanak tanır.
3. Miyofilamentler:
İskelet kası gibi kalp kası hücreleri de aktin ve miyozinden oluşan miyofilamentler içerir. Aktin filamentleri incedir ve troponin proteinini içerir, miyozin filamentleri ise kalındır ve miyozin proteinini içerir. Bu miyofilamentler, kas kasılmasından sorumlu olan tekrarlayan bir sarkomer düzeninde düzenlenir.
4. Küçülme Mekanizması:
Kalp kası kasılması, iskelet kası kasılmasına benzer bir süreçle gerçekleşir. Aksiyon potansiyeli kardiyomiyositlere ulaştığında sarkoplazmik retikulumdan kalsiyum iyonlarının salınmasına neden olur. Kalsiyum iyonları aktin filamentleri üzerindeki troponine bağlanarak miyozin başlarının aktine bağlanmasını sağlayan konformasyonel bir değişikliği tetikler. Bu bağlanma kuvvet üretir ve kas kasılmasına neden olur.
5. Otoritmisite:
Kalp kası, dışarıdan herhangi bir uyarı olmaksızın ritmik olarak kasılma konusunda eşsiz bir yeteneğe sahiptir. Bu özellik otoritmisite olarak bilinir ve kalbin sürekli pompalama hareketi için gereklidir. Kalpteki, özellikle sinoatriyal (SA) düğümdeki özel kalp pili hücreleri, miyokard boyunca yayılan ve kasılmalara neden olan elektriksel uyarılar üretir.
6. İnnervasyon:
Kalp kası hem sempatik hem de parasempatik sinirler tarafından innerve edilir. Sempatik uyarı genellikle kalp atış hızını, kasılma gücünü ve miyokardın oksijen ihtiyacını arttırırken, parasempatik uyarı tipik olarak kalp hızını ve miyokardın oksijen ihtiyacını azaltır.
7. Kan Temini:
Kalp kası koroner arterler yoluyla zengin bir kan akışına sahiptir. Bu arterler kardiyomiyositlere oksijen ve besin sağlar ve atık ürünleri uzaklaştırır. Kalbe yetersiz kan akışı (iskemi), göğüs ağrısına (anjina) ve hatta kalp krizine neden olabilir.
8. Uyarlama ve Onarım:
Kalp kasının rejeneratif kapasitesi iskelet kasına göre sınırlıdır. Artan iş yükü veya yaralanmaya yanıt olarak kalp, kardiyomiyositlerin boyutunun artması anlamına gelen hipertrofiye maruz kalabilir. Ancak ciddi veya uzun süreli hasar, kalbin yeterli işlevi sürdürememesi durumunda kalp yetmezliğine yol açabilir.
Özetle kalp kası, kalbin duvarlarını oluşturan özel bir kas dokusudur. Kalbin ritmik kasılıp gevşemesinden, kanın vücutta sürekli dolaşımını sağlamaktan sorumludur.