Hiperkalemi veya yüksek potasyum, kanda çok fazla potasyumun bulunduğu bir durumdur. Potasyum vücudun sıvı dengesini, kas kasılmalarını ve sinir sinyallerini düzenlemeye yardımcı olan bir elektrolittir. Normal potasyum seviyeleri litre başına 3,5 ila 5,0 milimol (mmol/L) arasında değişir.
Nedenler
Hiperkaleminin en yaygın nedeni böbrek yetmezliğidir. Böbrekler kandaki atık maddeleri uygun şekilde filtreleyemediğinde vücutta potasyum birikebilir. Hiperkaleminin diğer nedenleri şunlardır:
- Potasyum tutucu diüretikler, beta blokerler ve ACE inhibitörleri gibi bazı ilaçlar
- Addison hastalığı
- Diyabet
- Ciddi yanıklar
- Dehidrasyon
- Doku hasarı
- Muz ve portakal gibi potasyum açısından zengin gıdaların aşırı alımı
Belirtiler
Bazı durumlarda hiperkalemi herhangi bir belirtiye neden olmayabilir. Bununla birlikte şiddetli hiperkalemi, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli semptomlara yol açabilir:
- Kas zayıflığı
- Tükenmişlik
- Bulantı ve kusma
- İshal
- Karın ağrısı
- Düzensiz kalp atışları
- Bilinç bulanıklığı, konfüzyon
- Nöbetler
- Felç
Tedavi
Hiperkaleminin tedavisi, durumun nedenine ve semptomların şiddetine bağlıdır. Tedavi şunları içerebilir:
- Hiperkalemiye neden olan ilaçların durdurulması
- Diyet kısıtlamaları
- İntravenöz sıvılar
- Diyaliz
- Potasyum seviyelerini düşüren ilaçlar
Önleme
Hiperkalemiyi önlemenin en iyi yolu sağlıklı bir diyet ve yaşam tarzı sürdürmektir. Bu, meyve, sebze ve tam tahıllar açısından zengin dengeli bir beslenmeyi ve potasyum açısından zengin gıdaların aşırı alımından kaçınmayı içerir. Özellikle sıcak havalarda veya egzersiz yaparken susuz kalmamak da önemlidir. Sizi hiperkalemi riskine sokan durumlardan herhangi birine sahipseniz, bu durumu önlemenin yolları hakkında doktorunuzla konuşmanız önemlidir.