1. Epitel Bariyeri:
- Duodenal duvarın en iç tabakası özel bir epitelyal hücre astarından oluşur. Bu hücreler sıkı bağlantılar oluşturarak asidik mide içeriğinin duodenuma geri akışını önleyen fiziksel bir bariyer oluşturur.
2. Mukus Katmanı:
- Duodenum epitelindeki goblet hücreleri, bağırsak lümenini kaplayan kalın, alkali bir mukus salgılar. Bu mukus tabakası koruyucu bir bariyer görevi görerek mide asitlerini nötralize eder ve duodenal hücrelerle doğrudan teması önler.
3. Bikarbonat Salgısı:
- Onikiparmak bağırsağıyla yakından ilişkili, hayati bir sindirim organı olan pankreas, onu asitlikten korumada çok önemli bir rol oynar. Pankreas duodenuma bikarbonat iyonları (HCO3-) açısından zengin bir sıvı salgılar. Bikarbonat, ince bağırsağa girerken asidik kimusu (mide sularıyla karıştırılmış kısmen sindirilmiş gıda) nötralize ederek bir alkali görevi görür.
4. Sekretin Hormonu:
- Duodenumdaki asidik kimusun varlığı, duodenum duvarındaki özel hücrelerden sekretin hormonunun salınmasını uyarır. Sekretin, pankreasın bikarbonat salgısını artırmasını teşvik ederek mide asitlerinin nötralizasyonunu daha da artırır.
5. Enterik Sinir Sistemi:
- Duodenumun enterik sinir sistemi (otonom sinir sisteminin bir parçası) koruyucu reflekslerin koordine edilmesinde rol oynar. Asidik koşullara maruz kaldığında duodenum, kimusun hareketini yavaşlatan lokal kas kasılmalarını başlatabilir ve nötralizasyon için daha fazla zaman sağlar.
6. Prostaglandinler:
- Duodenal mukoza, çeşitli koruyucu işlevlere sahip hormon benzeri maddeler olan prostaglandinleri üretir. Duodenum astarına kan akışının korunmasına yardımcı olurlar ve mukus ve bikarbonat üretimini teşvik ederler.
Bu mekanizmalar, duodenumda koruyucu bir ortam oluşturmak için birlikte çalışarak midenin asidik kimusuna dayanmasına ve besinlerin sindirimi ve emilmesinde önemli rolünü sürdürmesine olanak tanır.