Davranışçı yaklaşımın temel noktaları şunlardır:
1. Objektiflik ve Ölçüm :Davranışçılar, psikolojinin öznel yorumlardan ziyade nesnel gözlem ve davranışın ölçülmesine dayanması gerektiğine inanırlar.
2. Uyaran-Tepki (S-R) İlişkisi :Davranışçılar davranışı çevresel uyaranlara verilen bir yanıt olarak görürler. Öğrenmenin, uyaranlar ve tepkiler arasında ilişkilerin oluşması yoluyla gerçekleştiğine inanıyorlar.
3. Koşullandırma :Koşullanma davranışçılığın merkezi bir kavramıdır. Klasik koşullanma (Ivan Pavlov ile ilişkili), nötr bir uyaranın refleks ortaya çıkaran bir uyaranla eşleştirilmesini içerir ve nötr uyaranın sonunda refleks tepkisini ortaya çıkarmasına yol açar. Edimsel koşullandırma (B.F. Skinner ile bağlantılıdır), belirli davranışların pekiştirilmesine ve cezalandırılmasına, davranışların sonuçlar yoluyla şekillendirilmesine odaklanır.
4. Takviye ve Ceza :Pekiştirme, bir davranışın tekrarlanma olasılığını artıran her türlü sonucu, ceza ise davranışın tekrarlanma olasılığını azaltan her türlü sonucu ifade eder.
5. Çevresel Kontrol :Davranışçılar, çevresel faktörlerin davranışı şekillendirmede çok önemli bir rol oynadığına inanırlar. Davranışı etkilemek ve kontrol etmek için çevrenin nasıl yönlendirilebileceğini anlamaya çalışırlar.
6. Genelleme ve Ayrımcılık :Davranışçılar, öğrenilen davranışların yeni durumlara nasıl genelleştirilebileceğini ve benzer durumlardan nasıl ayırt edilebileceğini inceler; bu, karmaşık davranış kalıplarını açıklamaya yardımcı olur.
Davranışçı yaklaşımın psikoloji üzerinde önemli bir etkisi olmuştur ve davranış değişikliği, simge ekonomileri ve maruz bırakma terapisi gibi çeşitli terapötik tekniklerin geliştirilmesine katkıda bulunmuştur. Aynı zamanda eğitim, örgütsel psikoloji ve hayvan eğitimi gibi alanları da etkilemiştir.
Davranışçı yaklaşımın sınırlamaları arasında, içsel zihinsel süreçleri ihmal ederken gözlemlenebilir davranışa vurgu yapmasının yanı sıra karmaşık bilişsel olguları ve davranıştaki bireysel farklılıkları açıklama yeteneğinin sınırlı olması yer alır. Bu sınırlamalara rağmen davranışçı yaklaşım, davranışı anlamak ve değiştirmek için sistematik bir çerçeve sağlayarak psikolojiye değerli katkılarda bulunmuştur.