1. Gaz Değişimi: Solunum sisteminin temel işlevi vücut ile çevre arasındaki gaz alışverişini kolaylaştırmaktır. Oksijenin (O2) kan dolaşımına girmesini ve hücresel metabolizmanın atık ürünü olan karbondioksitin (CO2) vücuttan atılmasını sağlar.
2. Nefes alma: Solunum sistemi, havanın solunmasını ve verilmesini içeren solunum sürecini sağlar. Nefes almak oksijen açısından zengin havayı akciğerlere taşırken, nefes vermek karbondioksit açığa çıkarır.
3. Oksijen Dağıtımı: Solunum sistemi oksijeni akciğerlerden kan dolaşımına taşır ve burada hemoglobin tarafından vücuttaki çeşitli doku ve hücrelere taşınabilir.
4. Karbon Dioksit Giderimi: Solunum sistemi karbondioksiti kan dolaşımından uzaklaştırır ve vücuttan dışarı atar. Bu, vücuttaki gazların uygun dengesinin korunmasına yardımcı olur.
5. PH'nin Düzenlenmesi: Solunum sistemi, kandaki karbondioksit miktarını kontrol ederek vücudun pH düzeyinin düzenlenmesinde rol oynar. Artan karbondioksit seviyeleri kanın daha asidik olmasına neden olurken, azalan seviyeler kanın daha alkali olmasına neden olabilir.
6. Ses Prodüksiyonu: Solunum sistemi ses ve konuşmanın üretiminde rol oynar. Larinksteki (ses kutusu) ses tellerinin titreşimi ses üretir ve bu ses daha sonra ağız, burun ve boğazdaki yapılar tarafından farklı ses sesleri üretecek şekilde değiştirilir.
7. Koku alma: Solunum sistemi, havadaki bazı kimyasalların burun boşluğundaki koku alıcılarına ulaşmasını sağlayarak koku alma duyusuna katkıda bulunur. Bu, farklı kokuları tespit etmemizi ve ayırt etmemizi sağlar.
8. Termoregülasyon: Solunum sistemi, solunum hızını ve derinliğini ayarlayarak vücut sıcaklığının düzenlenmesine yardımcı olur. Solunum sistemi tarafından tetiklenen terleme de sıcaklığın düzenlenmesinde rol oynar.
9. Havanın Nemlendirilmesi: Solunum sistemi, soluduğumuz havayı nemlendirerek akciğerlerdeki hassas dokuların kurumasını önlemeye yardımcı olur.
10. Yabancı Maddelerden Koruma: Solunum sistemi ortamdaki zararlı maddelere karşı bariyer görevi görür. Toz, polen, bakteri ve diğer parçacıkları filtreleyerek bunların akciğerlere girmesini ve enfeksiyonlara veya solunum sorunlarına neden olmasını önler.
Genel olarak solunum sistemi, yaşamı desteklemede ve vücutta homeostaziyi sürdürmede hayati bir rol oynar.