1. Dinlenme Membran Potansiyeli:
Diğer uyarılabilir hücreler gibi kalp hücreleri de dinlenme membran potansiyeline (RMP) sahiptir. Bu, hücre dinlenme halindeyken ve aktif olarak bir elektriksel uyarı üretmediğinde, hücrenin içi ile dışı arasındaki elektriksel potansiyel farkıdır. Kardiyak miyositlerde RMP tipik olarak -85 ila -95 milivolt (mV) civarındadır.
2. Aksiyon Potansiyeli:
Kardiyak uyarılabilirlik, kalp hücresinin membran potansiyelinde hızlı bir değişiklik olan bir aksiyon potansiyelinin oluşmasını içerir. Bir uyaran belirli bir eşiğe ulaştığında, membran potansiyelinin hızla depolarize olmasına (daha az negatif olmasına) ve pozitif bir zirveye (yukarı vuruş) ulaşmasına neden olur. Bunu, membran potansiyelinin dinlenme durumuna (aşağı vuruş) döndüğü bir repolarizasyon aşaması izler.
3. Refrakter Dönemler:
Aksiyon potansiyelinden sonra kalp hücreleri farklı refrakter dönemlere girer:
Mutlak Refrakter Dönem:Bu dönemde hiçbir uyarı ne kadar güçlü olursa olsun başka bir aksiyon potansiyelini tetikleyemez.
- Göreceli refrakter dönem:Bu dönemde normalden daha güçlü bir uyaran aksiyon potansiyelini ortaya çıkarabilir ancak daha fazla enerji gerektirir.
4. Eşik Potansiyeli:
Eşik potansiyeli, bir aksiyon potansiyelini başlatmak için ulaşılması gereken minimum membran potansiyelidir. Kalp hücrelerinde eşik potansiyeli tipik olarak -60 ila -70 mV arasındadır.
5. Aksiyon Potansiyeli Süresi:
Aksiyon potansiyeli süresi (APD), depolarizasyonun başlangıcından repolarizasyonun sonuna kadar geçen süreyi ifade eder. Uzun süreli APD aritmilere yol açabilir.
6. İyon Kanalları:
Kardiyak uyarılabilirlik, hücre zarı içindeki çeşitli iyon kanallarının aktivitesi tarafından sıkı bir şekilde düzenlenir. Sodyum, potasyum ve kalsiyum kanalları gibi bu kanallar, iyonların hücre içine ve dışına akışını kontrol ederek membran potansiyelini ve aksiyon potansiyeli dalga biçimini etkiler.
7. Otonom Sinir Sistemi:
Otonom sinir sistemi, özellikle sempatik ve parasempatik bölümler kalbin uyarılabilirliğini modüle edebilir. Sempatik uyarı, uyarılabilirliği ve kalp atış hızını arttırırken, parasempatik uyarı, uyarılabilirliği ve kalp hızını azaltır.
8. Kalp Hastalıkları ve İlaçlar:
Kardiyak uyarılabilirlik, çeşitli kalp rahatsızlıklarından ve ilaçlardan etkilenebilir. Örneğin, anormal uyarılabilirlik nedeniyle belirli aritmiler ortaya çıkabilir ve kalp tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar, uyarılabilirliği etkilemek için iyon kanallarını hedef alır.
Genel olarak, kalbin uyarılabilirliği, kalbin düzenli ritmini ve koordineli kasılmasını sürdürmede çok önemli bir faktördür. Uyarılabilmenin düzensizliği çeşitli kardiyak aritmilere yol açabilir ve genel kalp fonksiyonunu etkileyebilir. Kardiyak uyarılabilirliği ve bunun düzenlenmesini anlamak, kalp elektrofizyolojisi çalışmalarında ve kalp ritmi bozukluklarına yönelik tedavilerin geliştirilmesinde önemlidir.