Yaşam Tarzı Değişiklikleri
1. Kilo Kaybı: Aşırı kilolu veya obezseniz, kilo vermek insülin duyarlılığını artırabilir. Vücut ağırlığınızın %5-10'u kadar kademeli ve sürdürülebilir bir kilo kaybı hedefleyin.
2. Sağlıklı Beslenme: Bol miktarda meyve, sebze, tam tahıl, yağsız protein ve sağlıklı yağlar içeren dengeli bir beslenmeyi benimseyin. İlave şekerlerin, rafine karbonhidratların, sağlıksız yağların ve işlenmiş gıdaların alımını sınırlayın.
3. Düzenli Egzersiz :Aerobik egzersizler (örn. yürüyüş, yüzme, bisiklete binme) ve kuvvet antrenmanı gibi düzenli fiziksel aktivitelere katılın. Haftanın çoğu gününde en az 30 dakika orta yoğunlukta egzersiz yapmayı hedefleyin.
4. Yeterli Uyku: Yeterli kalitede uyku almak (gecede 7-8 saat) insülin duyarlılığını artırmaya yardımcı olabilir.
5. Stres Yönetimi: Kronik stres insülin duyarlılığını bozabilir. Meditasyon, yoga, derin nefes alma veya doğada vakit geçirme gibi stres azaltma tekniklerini uygulayın.
6. Sigarayı Bırakın: Sigara içmek insülin direncini kötüleştirir. Sigarayı bırakmak insülin duyarlılığını önemli ölçüde artırabilir.
İlaçlar
Bazı durumlarda insülin direncini yönetmek ve komplikasyonları önlemek için ilaç tedavisi gerekebilir. Yaygın ilaçlar şunları içerir:
1. Metformin: Bu, insülin direncini ve tip 2 diyabeti tedavi etmek için ilk seçenek ilaçtır. İnsülin duyarlılığını artırır ve karaciğerdeki glikoz üretimini azaltır.
2. Tiazolidinedionlar (TZD'ler): Bu ilaçlar yağ ve kas hücrelerinde insülin duyarlılığını arttırır ve hepatik glukoz üretimini azaltır. Genellikle diğer ilaçlarla birlikte kullanılırlar.
3. Sodyum-Glikoz Birlikte Taşıyıcı 2 (SGLT2) İnhibitörleri: Bu ilaçlar idrarla glikoz atılımını artırarak kan şekeri seviyesini düşürür. Ayrıca insülin duyarlılığı üzerinde de faydalı etkileri vardır.
4. Glukagon Benzeri Peptit-1 (GLP-1) Reseptör Agonistleri: Bu ilaçlar, insülin sekresyonunu artıran ve iştahı bastıran bir hormon olan GLP-1'in etkilerini taklit eder. GLP-1 reseptör agonistleri kan şekeri düzeylerini düşürmeye ve insülin duyarlılığını artırmaya yardımcı olur.
Sağlık uzmanı, bireyin genel sağlık durumunu, insülin direncinin şiddetini ve eşlik eden tıbbi durumlarını göz önünde bulundurarak en uygun tedavi yaklaşımını belirleyecektir. Tedavinin etkinliğini değerlendirmek için kan şekeri seviyelerinin ve HbA1c'nin (son 2-3 aydaki ortalama kan şekeri kontrolünün bir ölçüsü) düzenli olarak izlenmesi önemlidir.