Geçtiğimiz birkaç on yılda, diyabet bakımında birçok önemli atılım yaşandı. Bu buluşlar diyabetli kişilerin yaşamlarını aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli şekillerde iyileştirmiştir:
- __Kan şekeri seviyelerinin daha iyi kontrolü:__ Yeni ilaçlar ve insülin verme yöntemleri, diyabetli kişilerin kan şekeri seviyelerini sağlıklı bir aralıkta tutmasını kolaylaştırdı. Bu, diyabetin kalp hastalığı, felç, böbrek hastalığı ve körlük gibi komplikasyonlarını önlemeye yardımcı olabilir.
- __Daha az komplikasyon riski:__ Diyabet bakımındaki ilerlemeler aynı zamanda diyabetin komplikasyon riskini de azaltmıştır. Örneğin, diyabetli kişilerde kalp hastalığı, felç, böbrek hastalığı ve körlüğe yakalanma olasılığı artık daha düşük.
- __Yaşam kalitesinin artması:__ Diyabet bakımındaki ilerlemeler sayesinde diyabetli kişiler artık daha uzun, daha sağlıklı yaşayabilirler. Geçmişte diyabetli insanlara kıyasla daha geniş yelpazede aktivite ve yiyeceklerden keyif alabiliyorlar.
Diyabetle yaşayan insanlar için en heyecan verici ve umut verici buluşlardan bazıları şunlardır:
1. Yeni ilaçların geliştirilmesi
Diyabet için eski ilaçlara göre daha etkili ve daha az yan etkiye sahip yeni ilaçlar geliştirildi. Bu yeni ilaçlar şunları içerir:
- __İnkretin mimetikleri:__ İnkretin mimetikleri, vücudun insülin üretmesine yardımcı olan hormonlar olan inkretin düzeylerini artırarak çalışan bir ilaç sınıfıdır. İnkretin mimetikleri eksenatid (Byetta) ve liraglutid (Victoza) gibi ilaçları içerir.
- __SGLT2 inhibitörleri:__ SGLT2 inhibitörleri, böbreklerde glikozun yeniden emilimini bloke ederek çalışan bir ilaç sınıfıdır. Bu, kan şekeri seviyelerinin düşürülmesine yardımcı olabilir. SGLT2 inhibitörleri, canagliflozin (Invokana), empagliflozin (Jardiance) ve ertugliflozin (Steglatro) gibi ilaçları içerir.
- __DPP-4 inhibitörleri:__ DPP-4 inhibitörleri, dipeptidil peptidaz-4 (DPP-4) enzimini inhibe ederek çalışan bir ilaç sınıfıdır. Bu enzim inkretinleri parçalar, dolayısıyla DPP-4 inhibitörleri vücuttaki inkretin seviyelerinin artmasına yardımcı olabilir. DPP-4 inhibitörleri sitagliptin (Januvia), saksagliptin (Onglyza) ve linagliptin (Tradjenta) gibi ilaçları içerir.
2. Yeni insülin dağıtım yöntemlerinin geliştirilmesi
Diyabetli kişilerin insülin almasını kolaylaştıran yeni insülin dağıtım yöntemleri geliştirildi. Bu yeni yöntemler şunları içerir:
- __İnsülin pompaları:__ İnsülin pompaları, gün boyunca sürekli olarak insülin sağlayan küçük cihazlardır. İnsülin pompaları günün farklı saatlerinde farklı miktarlarda insülin verecek şekilde programlanabilir, bu da kan şekeri seviyelerinin sağlıklı bir aralıkta tutulmasına yardımcı olabilir.
- __Sürekli glikoz monitörleri (CGM'ler):__ CGM'ler, deri altındaki sıvıdaki glikoz seviyelerini ölçen küçük cihazlardır. CGM'ler sürekli olarak takılabilir ve kan şekeri seviyeleri hakkında gerçek zamanlı bilgi sağlayabilir. Bu bilgi, diyabetli kişilerin kan şekeri seviyelerini sağlıklı bir aralıkta tutabilmek için insülin dozlarında ve diyetlerinde ayarlamalar yapmalarına yardımcı olabilir.
3. Yeni teknolojilerin geliştirilmesi
Diyabetli kişilerin durumlarını yönetmelerine yardımcı olan yeni teknolojiler geliştirildi. Bu teknolojiler şunları içerir:
- __Akıllı telefon uygulamaları:__ Diyabetli kişilerin kan şekeri düzeylerini, insülin dozlarını ve diyetlerini takip etmelerine yardımcı olabilecek çok sayıda akıllı telefon uygulaması mevcuttur. Bu uygulamalar aynı zamanda diyabet hakkında bilgi ve hastalığın yönetimine yönelik ipuçları da sağlayabilir.
- __Çevrimiçi kaynaklar:__ Diyabet hakkında bilgi sağlayan ve diyabetli kişilere destek sağlayan çok sayıda çevrimiçi kaynak bulunmaktadır. Bu kaynaklar makaleleri, videoları, forumları ve destek gruplarını içerebilir.
4. Yeni araştırmanın geliştirilmesi
Diyabeti önlemenin, tedavi etmenin ve iyileştirmenin yeni yollarını bulmak için sürekli yeni araştırmalar yürütülmektedir. Bu araştırma dünya çapındaki üniversitelerde, hastanelerde ve ilaç şirketlerinde çalışan bilim insanları tarafından yürütülüyor. Bu araştırmanın amacı diyabetli kişilerin yaşamlarını iyileştirmenin yeni yollarını bulmaktır.
Sonuç
Diyabetlilerin geleceği parlak. Diyabetli kişilerin durumlarını yönetmelerini ve sağlıklı, mutlu hayatlar yaşamalarını kolaylaştıran pek çok heyecan verici gelişme yaşanıyor.