Merkezi sinir sistemi beyin ve omurilikten oluşur. Vücudun komuta merkezi olarak görev yapar ve tüm duyusal bilgileri ve motor tepkileri işleyip koordine eder. Beyin vücuttaki en karmaşık organdır ve düşünme, hafıza, duygular ve dil gibi üst düzey işlevlerden sorumludur. Omurilik, beyin ile vücudun geri kalanı arasında bir iletişim yolu görevi görür ve duyusal bilgileri ve motor komutları beyne iletir.
2. Periferik Sinir Sistemi (PNS)
Periferik sinir sistemi, merkezi sinir sisteminden kaslar, deri ve iç organlar da dahil olmak üzere vücudun çeşitli bölgelerine uzanan tüm sinirlerden oluşur. PNS ayrıca iki ana bileşene ayrılmıştır:
- Somatik Sinir Sistemi :İskelet kaslarının istemli hareketlerini kontrol eder. Beyinden aldığı komutları kaslara ileterek uzuvlarımızı hareket ettirmemizi ve çeşitli eylemler gerçekleştirmemizi sağlar.
- Otonom Sinir Sistemi :Kalp atışı, sindirim, nefes alma ve kan basıncı gibi vücudun istemsiz işlevlerini kontrol eder. Bilinçli kontrol olmadan çalışır ve vücutta homeostazı korur.
Otonom sinir sistemi ayrıca iki bölüme ayrılmıştır:
- Sempatik Sinir Sistemi :Stresli durumlarda vücudu "savaş ya da kaç" tepkisine hazırlar. Kalp atış hızını artırır, gözbebeklerini genişletir ve kan akışını kaslara ve hayati organlara yeniden yönlendirir.
- Parasempatik Sinir Sistemi :Sakin ve rahatlamış durumdayken "dinlenme ve sindirim" aktivitelerini teşvik eder. Kalp atış hızını yavaşlatır, sindirimi uyarır ve enerji tasarrufu sağlar.