Serebral palsi belirtileri, beyindeki hasarın ciddiyetine bağlı olarak büyük ölçüde değişebilir. Serebral palsili bazı kişilerde yürüme veya konuşma güçlüğü gibi hafif semptomlar görülebilir. Diğerleri tam felç veya nöbet gibi daha ciddi semptomlara sahip olabilir.
Serebral palsinin tedavisi yoktur, ancak tedavi semptomların yönetilmesine ve yaşam kalitesinin iyileştirilmesine yardımcı olabilir. Tedavi seçenekleri fizik tedavi, mesleki terapi, konuşma terapisi, ilaç tedavisi ve ameliyatı içerebilir.
Serebral palsi ömür boyu süren bir durumdur ancak uygun tedavi ve destekle serebral palsili kişiler dolu dolu ve üretken bir hayat yaşayabilirler.
Serebral Palsiye Ne Sebep Olur?
Serebral palsinin en yaygın nedeni doğumdan önce meydana gelen beyin hasarıdır. Bu hasara aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli faktörler neden olabilir:
* Erken doğum: Erken doğan bebeklerin serebral palsiye yakalanma olasılığı, zamanında doğan bebeklere göre daha fazladır.
* Düşük doğum ağırlığı: Düşük doğum ağırlığıyla doğan bebeklerin serebral palsiye yakalanma olasılığı, sağlıklı doğum ağırlığıyla doğan bebeklere göre daha fazladır.
* Çoğul doğum: Çoklu doğumla doğan bebeklerin (ikizler veya üçüzler gibi), tek doğumla doğan bebeklere göre beyin felci geçirme olasılığı daha yüksektir.
* Anne enfeksiyonu: Hamilelik sırasında kızamıkçık veya sitomegalovirüs gibi enfeksiyonlar serebral palsi riskini artırabilir.
* Annenin uyuşturucu kullanımı: Hamilelik sırasında alkol, kokain veya eroin gibi uyuşturucu kullanımı serebral palsi riskini artırabilir.
* Genetik bozukluklar: Down sendromu gibi bazı genetik bozukluklar serebral palsi riskini artırabilir.
Bazı durumlarda serebral palsi, doğum sırasında veya sonrasında meydana gelen beyin hasarından kaynaklanır. Bu hasara aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli faktörler neden olabilir:
* Doğum yaralanmaları: Kafa travması gibi doğum yaralanmaları beyin felcine neden olabilir.
* Tıbbi ihmal: Doğum sırasındaki tıbbi ihmaller de beyin felcine neden olabilir.
* Menenjit: Menenjit, beyni ve omuriliği çevreleyen zarların bakteriyel bir enfeksiyonudur. Menenjit, zamanında tedavi edilmezse beyin felcine neden olabilir.
* Ensefalit: Ensefalit, beynin viral bir enfeksiyonudur. Ensefalit, derhal tedavi edilmezse beyin felcine neden olabilir.
* Kontur: Felç, beyne giden kan akışının ani kaybıdır. İnme, çocuğun gelişmekte olan beyninde meydana gelirse serebral palsiye neden olabilir.
Serebral Palsinin Belirtileri Nelerdir?
Serebral palsi belirtileri, beyindeki hasarın ciddiyetine bağlı olarak büyük ölçüde değişebilir. Serebral palsinin en sık görülen semptomlarından bazıları şunlardır:
* Hareket zorluğu: Serebral palsili kişiler yürüme, konuşma ve yutma güçlüğü yaşayabilir. Ayrıca titreme, kas sertliği ve istemsiz hareketler de olabilir.
* Konuşma sorunları: Serebral palsili kişiler konuşmada veya konuşmayı anlamada zorluk yaşayabilirler. Okuma ve yazmada da zorluk yaşayabilirler.
* Zihinsel engelliler: Serebral palsili bazı kişilerin zihinsel engelleri olabilir. Bu engeller hafiften şiddetliye kadar değişebilir.
* Görme sorunları: Serebral palsili kişilerde şaşılık, nistagmus (hızlı, istemsiz göz hareketleri) ve bulanık görme gibi görme sorunları olabilir.
* İşitme sorunları: Serebral palsili kişilerde işitme kaybı, kulak çınlaması (kulaklarda çınlama) ve işitsel işlem bozuklukları gibi işitme sorunları olabilir.
* Nöbetler: Serebral palsili bazı kişiler nöbet geçirebilir.
* Ağrı: Serebral palsili kişiler kas sertliği, eklem sorunları ve sinir hasarı nedeniyle ağrı yaşayabilir.
* Mide-bağırsak sorunları: Serebral palsili kişilerde kabızlık, ishal ve gastroözofageal reflü (GERD) gibi mide-bağırsak sorunları olabilir.
* Solunum sorunları: Serebral palsili kişilerde zatürre, astım ve uyku apnesi gibi solunum sorunları olabilir.
Serebral Palsi Nasıl Teşhis Edilir?
Serebral palsi tanısı doktor tarafından fiziksel muayene ve çocuğun tıbbi geçmişinin incelenmesiyle konulur. Doktor ayrıca beyin hasarını araştırmak için MRI veya CT taraması gibi görüntüleme testleri de isteyebilir.
Serebral Palsi Nasıl Tedavi Edilir?
Serebral palsinin tedavisi yoktur, ancak tedavi semptomların yönetilmesine ve yaşam kalitesinin iyileştirilmesine yardımcı olabilir. Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:
* Fizik tedavi: Fizik tedavi kas gücünü, koordinasyonunu ve dengesini geliştirmeye yardımcı olabilir.
* Mesleki terapi: Mesleki terapi, serebral palsili kişilerin yemek yeme, giyinme ve yazma gibi günlük aktiviteleri nasıl yapacaklarını öğrenmelerine yardımcı olabilir.
* Konuşma terapisi: Konuşma terapisi, serebral palsili kişilerin nasıl net konuşacaklarını ve konuşmayı nasıl anlayacaklarını öğrenmelerine yardımcı olabilir.
* İlaç: İlaç, nöbetler, kas spastisitesi ve ağrı gibi semptomların yönetilmesine yardımcı olabilir.
* Ameliyat: Ciddi deformiteleri düzeltmek veya hareketliliği artırmak için ameliyat gerekli olabilir.
Serebral Palsinin Prognozu Nedir?
Serebral palsinin prognozu, durumun ciddiyetine bağlı olarak değişir. Serebral palsili bazı kişiler hafif semptomlara sahip olabilir ve dolu ve bağımsız bir hayat yaşayabilirler. Diğerleri daha şiddetli semptomlara sahip olabilir ve ömür boyu yardıma ihtiyaç duyabilir.
Serebral Palsi Nasıl Önlenebilir?
Serebral palsiyi önlemenin kesin bir yolu yoktur ancak bazı risk faktörleri azaltılabilir. Bunlar şunları içerir:
* Düzenli doğum öncesi bakım almak: Doğum öncesi bakım, erken doğum ve düşük doğum ağırlığı gibi serebral palsi için risk faktörlerinin belirlenmesine ve yönetilmesine yardımcı olabilir.
* Hamilelik sırasında alkol, tütün ve uyuşturucudan kaçınmak: Alkol, tütün ve uyuşturucular serebral palsi riskini artırabilir.
* Aşı olmak: Kızamıkçık gibi bazı enfeksiyonlar serebral palsi riskini artırabilir. Bu enfeksiyonlara karşı aşı olmak serebral palsi riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
* Erken müdahale arayışı: Çocuğunuz serebral palsi belirtileri gösteriyorsa erken müdahale hastalığın seyrini iyileştirmeye yardımcı olabilir.