1. Bazı Yağlı Yiyecekler:
- Doymuş yağ:Esas olarak kırmızı et, tam yağlı süt ürünleri ve bazı bitkisel bazlı yağlarda (örneğin palmiye, hindistancevizi yağı) bulunan hayvansal ürünlerde bulunur. Yüksek miktarda doymuş yağ alımı, LDL (kötü) kolesterolü artırabilir ve arterlerde plak oluşumuna katkıda bulunabilir.
- Trans yağ:İşlenmiş ve fırınlanmış ürünlerde, margarinde, kızarmış yiyeceklerde ve bazı paketlenmiş ürünlerde bulunur. Trans yağ, hem LDL'yi yükselttiği hem de HDL (iyi) kolesterolü düşürdüğü için özellikle zararlıdır.
2. Yüksek Kolesterollü Yiyecekler:
Yumurta sarısı, bazı kabuklu deniz ürünleri ve sakatat etleri gibi diyet kolesterolü yüksek gıdaların tüketilmesi, yüksek kolesterol düzeylerine katkıda bulunabilir.
3. Obezite ve Aşırı Kilo:
Aşırı kilo, özellikle de karın yağı, yüksek kolesterol düzeyleriyle ilişkilidir.
4. Fiziksel Aktivite Eksikliği:
Hareketsiz bir yaşam tarzı HDL kolesterolü azaltabilir ve LDL kolesterolü artırabilir.
5. Sigara içmek:
Sigara içmek kan damarı duvarlarına zarar verir ve iltihaplanmayı teşvik eder, bu da daha yüksek kolesterol düzeylerine katkıda bulunabilir.
6. Diyabet ve İnsülin Direnci:
Diyabet ve insülin direnci, artan LDL ve azalan HDL kolesterol düzeyleriyle bağlantılıdır.
7. Bazı İlaçlar:
Diüretikler, beta blokerler, kortikosteroidler ve progestinler gibi bazı ilaçlar yan etki olarak kolesterol düzeylerini yükseltebilir.
8. Hipotiroidizm:
Az aktif bir tiroid bezi daha yüksek kolesterol seviyelerine yol açabilir.
9. Genetik:
Bazı genetik koşullar, yüksek düzeyde LDL kolesterolüne neden olan ailesel hiperkolesterolemi (FH) dahil olmak üzere kolesterol düzeylerini etkileyebilir.
10. Kötü Kontrol Edilen Stres:
Kronik stres, zararlı stres hormonlarını yükselterek kolesterol düzeylerini olumsuz yönde etkileyebilir.
Yüksek kolesterolün genellikle gözle görülür semptomlara sahip olmadığını unutmamak önemlidir; bu nedenle düzenli kan lipid taramaları, kolesterol seviyelerini izlemek ve kardiyovasküler sağlığı yönetmek için çok önemlidir.