1. Görünüm :
- Düz Kas :Düz kas lifleri, mikroskop altında incelendiğinde pürüzsüz görünür ve görünür çizgilerden veya bant desenlerinden yoksundur.
- Çizgili Kas :Çizgili kas lifleri, mikroskop altında bakıldığında değişen koyu ve açık bantlar (sarkomerler) ile karakterize edilen çizgili bir görünüme sahiptir.
2. Konum :
- Düz Kas :Düz kas öncelikle kan damarları, mide-bağırsak sistemi, idrar sistemi ve solunum yolları gibi içi boş veya boru şeklindeki yapıların duvarlarında bulunur. Ayrıca gözün irisinde ve saçın dik durmasını sağlayan arrektör pili kaslarında da bulunur.
- Çizgili Kas :Çizgili kas, hem kemiklere bağlı olan ve istemli hareketlerden sorumlu olan iskelet kaslarını hem de kalpte bulunan kalp kasını içerir.
3. Kontrol :
- Düz Kas :Düz kas genellikle istemsizdir, yani bilinçli olarak kontrol edilmez. Aktivitesi otonom sinir sistemi, hormonlar ve yerel faktörler tarafından düzenlenir.
- Çizgili Kas :İskelet kasları isteğe bağlıdır ve hareket için bilinçli olarak kontrol edilebilir. Kalp kası ise istemsizdir ve kan pompalamak için ritmik olarak kasılır.
4. Yapı :
- Düz Kas :Düz kas hücreleri iğ şeklindedir, tek çekirdeğe sahiptir ve çizgili kasta bulunan organize sarkomer düzenlemelerinden yoksundur.
- Çizgili Kas :Çizgili kas hücreleri silindiriktir, çok çekirdeklidir ve kas kasılmasının temel birimleri olan organize sarkomerler içerir.
5. Miyofilaman Düzenlemesi :
- Düz Kas :Düz kas lifleri, çizgili kasta görüldüğü gibi düzenli bir tekrar düzeninde düzenlenmeyen aktin ve miyozin filamentleri içerir.
- Çizgili Kas :Çizgili kas lifleri, tekrarlanan kalın ve ince filament desenleriyle sarkomerler oluşturan aktin ve miyozin filamentlerinin oldukça organize bir düzenlemesini sergiler.
6. Kasılma Mekanizması :
- Düz Kas :Düz kas kasılması çizgili kasa göre farklı bir mekanizma içerir. Kasılmayı başlatmak ve gerginlik üretmek için kalsiyum iyonlarını kullanır.
- Çizgili Kas :Çizgili kas kasılması, sarkoplazmik retikulumdan kalsiyum iyonlarının salınmasıyla tetiklenir, bu da aktin ve miyozin filamentleri arasındaki etkileşimi başlatarak kas kısalmasına yol açar.
7. Kasılmanın Süresi ve Gücü :
- Düz Kas :Düz kas kasılmaları uzun süre devam edebilir ve çizgili kasa kıyasla nispeten daha düşük kuvvet çıkışına sahiptir.
- Çizgili Kas :Çizgili kas kasılmaları hızlıdır, güçlüdür ve kuvvet üretme konusunda daha büyük bir kapasite sergiler.
8. Enerji Kaynağı :
- Düz Kas :Düz kas, kasılma için enerji kaynağı olarak öncelikle ATP'yi (adenozin trifosfat) kullanır.
- Çizgili Kas :Çizgili kas, hem oksidatif fosforilasyon (aerobik) hem de anaerobik glikoliz mekanizmaları yoluyla ATP üretebilir.
9. Innervasyon :
- Düz Kas :Düz kas, otonom sinir sistemi tarafından innerve edilir ve sempatik ve parasempatik nöronlar onun aktivitesini kontrol eder.
- Çizgili Kas :İskelet kası, merkezi sinir sistemindeki somatik nöronlar tarafından innerve edilirken, kalp kasının ritmik kasılmalar için kendine özel bir iletim sistemi vardır.
Düz ve çizgili kaslar arasındaki bu farkları anlamak, kasların vücuttaki çeşitli organ ve sistemlerde gerçekleştirdikleri çeşitli fizyolojik fonksiyonların anlaşılması açısından önemlidir.