Enerji dengesindeki ve vücut kompozisyonundaki değişiklikler:
Yoğun fiziksel aktivite ve antrenman kadının enerji dengesini ve vücut kompozisyonunu etkileyebilir. Bir sporcunun enerji harcaması, enerji alımını aştığında, sporda göreceli enerji eksikliği (RED-S) olarak bilinen bir duruma yol açabilir. RED-S, adet döngüsünün düzenlenmesi için gerekli olan östrojen ve progesteronun azalması gibi hormon seviyelerinde değişikliklere neden olabilir. Yeterli vücut yağının olmaması da bu hormonların üretimini bozabilir. Bu hormonal dengesizlikler, düzensiz dönemler veya amenore (art arda üç veya daha fazla ay boyunca adet görülmemesi) dahil olmak üzere adet döngüsünde bozukluklara yol açabilir.
Hipotalamik-hipofiz-yumurtalık ekseninin baskılanması:
Hipotalamus, hipofiz bezi ve yumurtalıklar, hormonların karmaşık etkileşimi yoluyla adet döngüsünün düzenlenmesinde rol oynar. Yoğun egzersiz bu hipotalamik-hipofiz-yumurtalık ekseninin normal işleyişini baskılayabilir. Ağır fiziksel antrenman dönemlerinde vücut, enerjiyi temel fizyolojik işlevlere yönlendirebilir ve üreme hormonlarının üretimini azaltabilir. Bu adet döngüsü düzensizliklerine ve hatta geçici amenoreye neden olabilir.
Kadın sporcularda menstruasyon bozukluklarına katkıda bulunabilecek ek faktörler şunlardır:
Genetik yatkınlık:Bazı kadınlar, yoğun antrenman veya egzersiz sırasında adet bozuklukları yaşamaya genetik olarak daha yatkın olabilir.
Stres:Yüksek düzeyde rekabet veya antrenmanla ilişkili psikolojik stres de hormon düzeylerini etkileyebilir ve adet düzensizliklerine katkıda bulunabilir.
Beslenme eksiklikleri:Demir, D vitamini veya kalsiyum gibi belirli besin maddelerinin yetersiz alımı hormonal dengeyi bozabilir ve üreme fonksiyonunu etkileyebilir.
Kadın sporcuların bu potansiyel rahatsızlıkların farkında olması ve optimal sağlık ve refahı sağlamak için sağlık uzmanları, spor hekimliği uzmanları ve kayıtlı diyetisyenlerle yakın işbirliği içinde çalışması önemlidir. Enerji dengesini yönetmek, yeterli beslenmeyi sürdürmek ve altta yatan diğer faktörleri ele almak, kadın sporcularda adet bozukluklarının en aza indirilmesine ve üreme sağlığının korunmasına yardımcı olabilir.