Haklar:
1. Gizlilik hakkı: Bireyler sağlık bilgilerini gizli tutma hakkına sahiptir. Bu, tıbbi kayıtlarına kimin erişebileceğine karar verme hakkını ve bilgilerinin nasıl kullanıldığını ve ifşa edildiğini kontrol etme hakkını da içerir.
2. Tedavi hakkı: Bir hastalığı bulaştırabilen bireyler, uygun tıbbi bakım ve tedaviyi alma hakkına sahiptir. Bu, gerekli ilaçlara, aşılara ve diğer tedavi biçimlerine erişim hakkını da içerir.
3. Bilgilendirilmiş onam hakkı: Bireyler, durumları, farklı tedavi seçeneklerinin riskleri ve yararları ile kararlarının potansiyel sonuçları hakkında tam olarak bilgilendirilme hakkına sahiptir. Bu bilgilerin bireyin anlayabileceği şekilde sağlanması gerekmektedir.
4. Tedaviyi reddetme hakkı: Bireyler, sağlık mesleği mensubu tarafından önerilmiş olsa bile tıbbi tedaviyi reddetme hakkına sahiptir. Bu hak, hastalık bulaştırabilecek bireyleri de kapsar.
Sorumluluklar:
1. İfşa etme sorumluluğu: Bir hastalığı bulaştırabilen kişiler, bu bilgiyi sağlık uzmanlarına, cinsel partnerlerine ve enfeksiyon riski altında olabilecek diğer kişilere açıklama sorumluluğuna sahiptir. Bu, özellikle cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (CYBE) veya kan yoluyla bulaşan patojenler gibi bulaşma riskinin yüksek olduğu durumlarda önemlidir.
2. Önlem alma sorumluluğu: Bir hastalığı bulaştırabilen bireylerin, enfeksiyonun başkalarına yayılmasını önlemek için önlem alma sorumluluğu vardır. Bu, güvenli seks yapmayı, prezervatif kullanmayı, aşı olmayı ve enfeksiyon riski yüksek olan kişilerle temastan kaçınmayı içerebilir.
3. Tıbbi bakım arama sorumluluğu: Bir hastalığı bulaştırabilen kişiler, hastalık belirtileri yaşıyorlarsa veya bir enfeksiyona maruz kalmış olabileceklerine inanıyorlarsa tıbbi yardım arama sorumluluğuna sahiptirler. Bu hem bireyin sağlığı hem de hastalığın daha fazla yayılmasının önlenmesi açısından önemlidir.
4. Kamu sağlığı önlemlerinde işbirliği yapma sorumluluğu: Bir hastalığı bulaştırabilen bireylerin, enfeksiyonun yayılmasını önlemek için karantina veya izolasyon gibi halk sağlığı önlemleri konusunda işbirliği yapması gerekebilir. Bu önlemler halkın sağlık ve güvenliğini korumak için alınmaktadır.
Bir hastalığı bulaştırabilecek bireylerin hak ve sorumluluklarının, spesifik hastalığa ve ilgili yargı bölgesindeki yasa ve düzenlemelere bağlı olarak değişebileceğini unutmamak önemlidir. Belirli durumlar hakkında rehberlik almak ve geçerli yasa ve düzenlemelere uygunluğu sağlamak için her zaman bir sağlık uzmanına veya hukuk uzmanına danışmanız tavsiye edilir.