1. Fiziksel Bariyer :Plazma zarı, patojenler, toksinler ve yabancı hücreler gibi yabancı varlıkların hücreye girmesini önleyen fiziksel bir bariyer sağlar. Bu bariyer işlevi hücresel bütünlüğün korunmasına yardımcı olur ve enfeksiyonu veya hasarı önler.
2. Antijen Sunumu :Plazma zarına gömülü olan başlıca doku uyumluluk kompleksi (MHC) proteinleri, antijen sunumunda hayati bir rol oynar. MHC sınıf I proteinleri, hücre içi patojenlerden veya anormal proteinlerden türetilen peptitleri sergilerken, MHC sınıf II proteinleri, hücre dışı kaynaklardan antijenler sunar. Bu sunum, bağışıklık sisteminin enfekte veya anormal hücreleri tanımasına ve hedeflemesine olanak tanır.
3. Hücre Sinyali :Plazma zarı, belirli moleküllere veya ligandlara bağlanabilen çeşitli reseptörler içerir. Bu ligandlar ilgili reseptörlerine bağlandıklarında inflamasyon, immün hücre aktivasyonu ve antikor üretimi gibi immün yanıtları düzenleyen hücre içi sinyal yollarını başlatırlar. Örnekler arasında sitokinler, kemokinler ve patojenle ilişkili moleküler modeller (PAMP'ler) için reseptörler yer alır.
4. Bağışıklık Hücresi İletişimi :Plazma zarı, bağışıklık hücreleri ile diğer hücre tipleri arasındaki iletişimi kolaylaştırır. Hücre-hücre etkileşimleri bağışıklık tepkilerini koordine etmek için çok önemlidir. İntegrinler ve selektinler gibi çeşitli yapışma molekülleri, plazma zarı üzerinde bulunur ve bağışıklık hücrelerinin birbirine yapışmasını ve birbirleriyle etkileşime girmesini sağlayarak bağışıklık sinapsları veya immünolojik konjugatlar oluşturur.
5. Zarla İlişkili Proteinler :Plazma zarı, bağışıklık fonksiyonlarında doğrudan rol oynayan çok sayıda proteini barındırır. Bunlar şunları içerir:
- İmmünoglobulinler veya antikorlar:Spesifik antijenlerin tanınmasında ve onlara bağlanmada önemli bir rol oynarlar.
- T hücresi reseptörleri:T lenfositlerin yüzeyinde bulunurlar ve antijen tanımadan sorumludurlar.
- Kompleman proteinleri:Doğuştan gelen bağışıklık tepkisinin kritik bir parçası olan kompleman kademesine katılın.
6. Endositoz ve Fagositoz :Makrofajlar ve nötrofiller gibi bazı bağışıklık hücreleri, psödopodiyi genişletir ve endositoz veya fagositoz yoluyla patojenleri veya yabancı parçacıkları yutar. Plazma zarı, bu yabancı maddelerin içselleştirilmesi için fagositik kapların ve keseciklerin oluşturulmasında esastır.
7. Efektör İşlevleri :Sitotoksik T hücreleri ve doğal öldürücü (NK) hücreler, hedef hücreleri tanıdıktan sonra perforin ve granzimler gibi sitotoksik molekülleri serbest bırakır. Bu moleküller hedef hücrenin plazma zarında gözenekler oluşturarak hücre lizisine yol açar.
Genel olarak, bağışıklık hücrelerinin plazma zarı, hücresel bütünlüğün korunması, antijenlerin sunulması, hücre iletişiminin kolaylaştırılması ve bağışıklık tepkilerinin düzenlenmesi için çok önemlidir. Bağışıklık sistemi ile çevresindeki ortam arasında dinamik bir arayüz görevi görerek çeşitli bağışıklık sorunlarının tanınmasını, ortadan kaldırılmasını ve bunlara uyum sağlanmasını sağlar.