Duyusal bir nöronun hücre gövdesi, CNS'nin dışında bulunan bir sinir hücreleri kümesi olan duyusal ganglionda bulunur. Duyusal ganglion, nöronun innerve ettiği duyu organının yakınında bulunur. Duyusal nöronun dendritleri, uyarıyı alan hücre gövdesinin özel bir uzantısıdır. Duyusal nöronun aksonu duyusal bilgiyi CNS'ye iletir.
Duyu nöronunun dendritleri tarafından bir uyarı algılandığında nöron depolarize olur. Bu, nöron zarındaki elektrik potansiyelinin değişerek nöronun içini dışarıya göre daha pozitif hale getirdiği anlamına gelir. Depolarizasyon belirli bir eşiğe ulaşırsa nöron bir aksiyon potansiyelini harekete geçirir. Aksiyon potansiyeli, nöronun aksonu boyunca ilerleyen hızlı bir elektriksel darbedir.
Bir aksiyon potansiyeli CNS'ye ulaştığında diğer nöronlara iletilir ve sonunda beyne ulaşır. Beyin duyusal bilgiyi işler ve bir yanıt üretir.
Sinir uyarılarının duyularınızdan CNS'nize olan rotasına daha ayrıntılı bir bakış:
* Koku: Burundaki koku reseptörleri koku moleküllerine bağlanır. Bu bağlanma, koku alma nöronlarının aksiyon potansiyellerini tetiklemesini tetikler. Aksiyon potansiyelleri koku alma siniri boyunca beyindeki koku alma soğanına doğru ilerler. Koku ampulü duyusal bilgiyi işler ve beynin diğer bölümlerine iletir.
* İşitme: İç kulaktaki tüy hücreleri ses dalgalarına tepki olarak titreşir. Bu titreşim, işitme nöronları üzerindeki reseptörlere bağlanan nörotransmitterleri serbest bırakmak için tüy hücrelerini tetikler. İşitsel nöronlar, işitsel sinir boyunca beyindeki işitsel kortekse giden aksiyon potansiyellerini ateşler. İşitsel korteks duyusal bilgiyi işler ve ses olarak yorumlar.
* Dokun: Derideki, kaslardaki ve eklemlerdeki mekanoreseptörler basıncı, titreşimi ve diğer dokunsal uyaranları algılar. Bu reseptörler, duyu sinirleri boyunca omuriliğe ve beyne giden aksiyon potansiyelleri üretir. Beyin duyusal bilgiyi işler ve dokunma olarak yorumlar.
* Tat: Dildeki tat tomurcukları yiyeceklerdeki kimyasalları tespit eder. Bu kimyasallar tat hücrelerindeki reseptörlere bağlanarak fasiyal ve glossofaringeal sinirler boyunca beyne giden aksiyon potansiyelleri üretir. Beyin duyusal bilgiyi işler ve onu tat olarak yorumlar.
* Vizyon: Gözün retinasındaki fotoreseptör hücreler ışığı algılar. Bu hücreler optik sinir boyunca beyne giden aksiyon potansiyelleri üretir. Beyin duyusal bilgiyi işler ve onu görme olarak yorumlar.