Tıp ve sağlık hizmetleri bağlamında bütünsel tıp, kişiyi fiziksel, zihinsel, duygusal, sosyal ve ruhsal yönleriyle bir bütün olarak ele alır. Bütünsel uygulayıcılar, bir kişinin yaşamının çeşitli yönlerinin birbiriyle bağlantılı olduğuna ve gerçek sağlığa ancak tüm yönlerin denge ve uyum içinde olmasıyla ulaşılabileceğine inanırlar.
Sistem analizi ve felsefesi açısından bütünsel kavram, bir sistemin özelliklerinin, yalnızca bireysel bileşenlerini bağımsız olarak inceleyerek anlaşılamayacağını öne sürer. Bunun yerine sistem bir bütün olarak görülmeli ve bileşenler arasındaki etkileşim ve ilişkiler dikkate alınmalıdır.
Eğitim ve psikolojide bütünsel yaklaşım, tek başına belirli yönlere odaklanmak yerine, bireyin kendine özgü bilişsel, duygusal ve davranışsal özelliklerini dikkate alarak bireyi bir bütün olarak anlamayı amaçlamaktadır.
Özetle bütünsel kavram, ister insan sağlığı, ister doğal ekosistem, ister karmaşık bir organizasyon olsun, sistemin tamamının dikkate alınmasının ve tüm bileşenlerinin birbirine bağlılığının anlaşılmasının önemini vurgulamaktadır.