1. Bazal Gözyaşı Üretimi: Her iki gözün üzerinde bulunan lakrimal bez, gözün yüzeyini yağlamak için sürekli olarak az miktarda gözyaşı üretir. Bu gözyaşları her göz kırpmada göze yayılır ve korneanın (gözün şeffaf ön kısmı) nemli ve sağlıklı kalmasını sağlar.
2. Refleks Gözyaşları: Göz yabancı parçacıklar, duman veya diğer uyaranlarla tahriş olduğunda sinir sistemi refleks gözyaşı üretimini tetikler. Bu, tahriş edici maddeyi yıkayarak göze zarar gelmesini önleyen koruyucu bir mekanizmadır.
3. Duygusal Gözyaşları: Duygusal gözyaşları üzüntü, neşe, öfke veya stres gibi güçlü duygulara yanıt olarak üretilir. Bu gözyaşları bazal ve refleks gözyaşlarına göre daha yüksek düzeyde hormon ve nörotransmitter içerir.
Gözyaşı üretim süreci şu şekilde özetlenebilir:
- Gözyaşı bezi üst göz kapağına gözyaşı salgılar.
- Gözyaşları gözün yüzeyinden akarak yabancı parçacıkları uzaklaştırır ve korneayı kayganlaştırır.
- Fazla gözyaşı, göz kapaklarının iç köşelerindeki punkta adı verilen küçük drenaj kanallarına akar.
- Gözyaşları bu kanallardan gözün iç köşesinde bulunan gözyaşı kesesine akar.
- Gözyaşı kesesinden gözyaşı, gözü buruna bağlayan nazolakrimal kanal yoluyla burun boşluğuna akar.
Bazı durumlarda gözyaşları drenaj sisteminden taşarak yanaklara dökülebilir ve bunu genellikle ağlama olarak algılarız. Genel olarak gözyaşı üretimi, göz sağlığını korumak ve dış etkenlere karşı koruyucu bir bariyer sağlamak için gereklidir.