Akciğerlerdeki gaz değişimi sırasında neler olduğuna dair adım adım açıklama aşağıda verilmiştir:
1. Solunum:
- Diyafram ve interkostal kaslar kasılarak göğüs boşluğunun genişlemesine neden olur.
- Bunun sonucunda hava, burun veya ağız yoluyla akciğerlere çekilir.
- Solunan hava alveollere ulaşmadan önce trakea ve bronşlardan geçer.
2. Oksijen alımı:
- Alveollerin içinde, solunan havadaki oksijen molekülleri ince alveol duvarlarından kan dolaşımına yayılır.
- Bunun nedeni alveollerdeki oksijen konsantrasyonunun kan dolaşımındaki konsantrasyondan daha yüksek olmasıdır.
- Kırmızı kan hücrelerindeki hemoglobin, oksijen moleküllerine bağlanarak onları vücudun her yerine taşır.
3. Karbondioksit salınımı:
- Aynı zamanda, hücrelerin ürettiği atık bir ürün olan karbondioksit molekülleri kan dolaşımından alveollere yayılır.
- Kan dolaşımındaki karbondioksit konsantrasyonu alveollerdekinden daha yüksektir.
- Karbondioksit kanda bikarbonat iyonları (HCO3-) halinde taşınır ve akciğerlerde tekrar karbondioksite (CO2) dönüştürülür.
4. Nefes verme:
- Oksijen alınıp karbondioksit serbest bırakıldığında diyafram ve kaburgalar arası kaslar gevşer.
- Göğüs boşluğu kasılarak havayı akciğerlerden dışarı iter.
- Solunan hava, solunan havaya kıyasla daha yüksek konsantrasyonda karbondioksit içerir.
Bu nefes alma ve verme döngüsü, akciğerlerde sürekli gaz alışverişini kolaylaştırır, vücut hücrelerine sürekli oksijen sağlanmasını ve karbondioksitin ortadan kaldırılmasını sağlayarak vücudun asit-baz dengesini korur.