1. Besleme: Lipitler bir öğünün parçası olarak tüketilir. Yağlar, kuruyemişler, tohumlar, et, balık ve süt ürünleri gibi çeşitli gıda kaynaklarında bulunabilirler.
2. Sindirim:
- Midede: Lipid sindiriminin ilk aşaması midede meydana gelir. Gastrik lipaz enzimi, trigliseritleri (gıdadaki lipitlerin ana formu) daha küçük moleküllere parçalamaya başlar.
- İnce bağırsakta: Lipitlerin sindiriminin büyük kısmı ince bağırsakta gerçekleşir. Pankreas, trigliseritleri yağ asitleri ve gliserole parçalayan pankreatik lipazı salgılar. Karaciğer tarafından üretilen ve safra kesesinde depolanan safra tuzları, lipitlerin emülsifikasyonuna yardımcı olarak suyla karışmalarına yardımcı olur. Bu, lipaz enzimlerinin lipitlere daha verimli bir şekilde erişmesini ve parçalamasını sağlar.
3. Soğurma:
- Misel oluşumu: Sindirilmiş yağ asitleri ve monogliseritler (trigliseritlerin parçalanmasıyla üretilir) safra tuzlarıyla birleşerek miseller oluşturur. Miseller, lipitlerin ince bağırsağın sulu ortamından taşınmasına yardımcı olan küçük, suda çözünebilen agregatlardır.
- Enterositlere emilim :Miseller bağırsak villusunun (ince bağırsakta parmak benzeri çıkıntılar) yüzeyine ulaşır. Burada yağ asitleri ve monogliseritler pasif difüzyon yoluyla enterositlere (bağırsak epitel hücreleri) emilir.
4. Kan dolaşımında taşıma:
- Şilomikron oluşumu: Enterositlerin içinde emilen yağ asitleri ve monogliseritler, trigliseritlere yeniden sentezlenir. Bu trigliseritler, kolesterol, fosfolipitler ve proteinlerle birlikte şilomikronlar halinde paketlenir. Şilomikronlar, lipitleri lenfatik sistem yoluyla kan dolaşımına taşıyabilen büyük, protein kaplı lipit parçacıklarıdır.
- Dolaşım: Şilomikronlar lenfatik sistem boyunca hareket eder ve sonunda kan dolaşımına girer. Vücutta dolaşarak çeşitli doku ve organlara lipitleri iletirler.
Lipitler enerji sağlayan, vitaminleri depolayan ve hücrelerin yapısal bileşenleri olarak görev yapan temel besinlerdir. Etkili sindirimi ve emilimi, genel sağlık ve refahı korumak için çok önemlidir.