Kronik HIV enfeksiyonu, insan bağışıklık yetersizliği virüsünün (HIV) vücutta kaldığı yaşam boyu süren bir durumdur. Tedavi edilmediğinde HIV, bağışıklık sistemine ciddi şekilde zarar verebilir ve edinilmiş bağışıklık yetersizliği sendromuna (AIDS) yol açabilir.
Kronik HIV enfeksiyonu nasıl tedavi edilir?
Kronik HIV enfeksiyonunun tedavisi yoktur ancak virüsü baskılayıp AIDS'e ilerlemesini önleyebilecek etkili tedaviler vardır. Antiretroviral tedavi (ART) olarak bilinen bu tedaviler, HIV yaşam döngüsünün farklı aşamalarını hedef alan ilaçların bir kombinasyonunun alınmasını içerir. ART vücuttaki HIV miktarını (viral yük) tespit edilemeyecek seviyelere indirebilir, bu da bağışıklık sisteminin sağlıklı kalmasına ve komplikasyonların gelişmesinin önlenmesine yardımcı olur.
Kronik HIV enfeksiyonunun farklı aşamaları nelerdir?
Kronik HIV enfeksiyonunun seyri üç aşamaya ayrılabilir:
* Akut HIV enfeksiyonu: Bu, genellikle HIV'e maruz kaldıktan sonraki 2 ila 4 hafta içinde ortaya çıkan enfeksiyonun en erken aşamasıdır. Semptomlar ateş, döküntü, boğaz ağrısı ve şişmiş lenf düğümlerini içerebilir.
* Kronik HIV enfeksiyonu: Bu aşama uzun yıllar sürebilir ve belirtiler gelip gidebilir. Yaygın semptomlar arasında yorgunluk, kilo kaybı, şişmiş lenf düğümleri ve ishal yer alır.
* AIDS: Bu, HIV enfeksiyonunun en ileri aşamasıdır ve bağışıklık sistemi ciddi şekilde hasar gördüğünde ortaya çıkar. AIDS'li kişiler ciddi enfeksiyonlara ve kanser gibi diğer komplikasyonlara yakalanma riski altındadır.
Kronik HIV enfeksiyonu önlenebilir mi?
HIV enfeksiyonunu önleyecek bir aşı yoktur ancak virüse maruz kalma riskini azaltmanın birkaç yolu vardır:
* Prezervatif kullanmak: Prezervatif, seks sırasında HIV bulaşmasını önlemenin en etkili yoludur.
* HIV testi yaptırmak: Düzenli HIV testi, hastalığın ilerlemesini önlemeye yardımcı olabilecek erken teşhis ve tedavi için önemlidir.
* Güvenli enjeksiyon uygulaması: Uyuşturucu enjekte ediyorsanız daima yeni, steril iğneler ve şırıngalar kullanın.
* Enfekte olmuş kanla temastan kaçınmak: İğneleri veya diğer ilaç gereçlerini paylaşmayın ve açık yara veya kanamayla temastan kaçının.
Kronik HIV enfeksiyonu nasıl teşhis edilir?
Kronik HIV enfeksiyonu tanısı, HIV antikorlarının varlığını tespit eden bir kan testiyle konur. Antikor testi pozitif çıkarsa kandaki HIV miktarını ölçmek için viral yük testi adı verilen ikinci bir test yapılacaktır.
Kronik HIV enfeksiyonunun yaşam beklentisi ve komplikasyonları nelerdir?
Uygun tıbbi bakım ile kronik HIV enfeksiyonu olan kişiler uzun ve sağlıklı yaşamlar yaşayabilirler. HIV'li birinin yaşam beklentisi artık virüsü olmayan birininkine benziyor.
Ancak HIV aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli komplikasyonlara neden olabilir:
* Fırsatçı enfeksiyonlar: Bunlar zayıflamış bir bağışıklık sisteminden yararlanan enfeksiyonlardır. Yaygın fırsatçı enfeksiyonlar arasında Pneumocystis jirovecii pneumonia (PCP), sitomegalovirüs (CMV) ve pamukçuk bulunur.
* Hodgkin dışı lenfoma: Bu, lenf düğümlerinde gelişen bir kanser türüdür.
* Kaposi sarkomu: Bu ciltte, lenf düğümlerinde ve diğer organlarda gelişen bir kanser türüdür.
* HIV ile ilişkili nörobilişsel bozukluklar (HAND): Bunlar beyni ve sinir sistemini etkileyen bir grup durumdur.
Kronik HIV enfeksiyonu nasıl yönetilebilir?
Kronik HIV enfeksiyonu olan kişilerin durumlarını yönetmek için yapabileceği birkaç şey vardır:
* ART ilacı almak: ART, HIV enfeksiyonunu yönetmenin en önemli yoludur. ART virüsü baskılayabilir ve AIDS'e ilerlemesini önleyebilir.
* Düzenli tıbbi bakım almak: Düzenli tıbbi bakım, HIV enfeksiyonunun ilerlemesini izlemek ve komplikasyonları önlemek ve tedavi etmek için önemlidir.
* Sağlıklı davranışlar uygulamak: Sağlıklı beslenmek, düzenli egzersiz yapmak ve yeterince uyumak bağışıklık sistemini sağlıklı tutmaya ve komplikasyonların gelişmesini önlemeye yardımcı olabilir.
* Stresin azaltılması: Stres bağışıklık sistemini zayıflatabilir ve enfeksiyonlarla mücadeleyi zorlaştırabilir. Stresi yönetmenin egzersiz, yoga veya meditasyon gibi sağlıklı yollarını bulmak bağışıklık sistemini sağlıklı tutmaya yardımcı olabilir.