"Solunum" terimi genellikle oksijenin dış ortamdan vücuda hareketini ve karbondioksitin salınmasını içeren dış solunum sürecini ifade eder. Bu, insanlarda ve hayvanlarda akciğerler veya suda yaşayan organizmalarda solungaçlar gibi özel yapılar yoluyla gerçekleşir.
İç solunum bir başka hayati husustur ve oksijenin akciğerlerden veya solungaçlardan vücut hücrelerine taşınması ve atık ürün olarak karbondioksitin uzaklaştırılması sürecini ifade eder. Bu süreç, hücresel solunum yoluyla enerji üretimi için oksijenin kullanıldığı hücresel düzeyde gerçekleşir.
Hücresel solunum, bir tür şeker olan glikozu, adenozin trifosfat (ATP) formunda kullanılabilir enerjiye dönüştüren bir dizi kimyasal reaksiyondur. ATP, hücrelerin birincil enerji para birimidir ve çeşitli hücresel süreçler için gereklidir.
Hücresel solunum için basitleştirilmiş kimyasal denklem şöyledir:
Glikoz + Oksijen → Karbon Dioksit + Su + Enerji (ATP olarak)
Hücresel solunum sırasında glikoz, oksijen varlığında parçalanır ve ATP olarak depolanan enerjiyi açığa çıkarır. Karbondioksit atık ürün olarak üretilir ve salınmak üzere akciğerlere veya solungaçlara geri taşınır.
Genel olarak solunum, hücrelere sürekli oksijen sağlanmasını ve karbondioksitin uzaklaştırılmasını sağlamak için birlikte çalışan dış solunum, iç solunum ve hücresel solunum gibi hayati süreçleri kapsar. Bu süreç, canlı organizmalarda yaşamın sürdürülmesi ve hücresel işlevlerin sürdürülmesi için gereklidir.