Gerçeklik Terapisinin temel kavramları şunlardır:
* Şimdiki yönelim :Gerçeklik terapisi geçmişten ziyade şimdiye ve geleceğe odaklanır. Çünkü geçmiş değiştirilemez ama şimdiki zaman ve gelecek değiştirilebilir.
* Sorumluluk :Gerçeklik terapisi insanlara kendi yaşamlarının sorumluluğunu almayı öğretir. Bu, kendi çıkarlarına en uygun seçimleri yapmak ve sorunları için başkalarını suçlamamak anlamına gelir.
* Seçim :Gerçeklik terapisi, insanların kendi davranışlarını seçme yeteneğine sahip olduğuna inanır. Bu, onların koşullarının kurbanı olmadıkları, ancak hayatlarını iyileştirmelerine yardımcı olacak seçimler yapabilecekleri anlamına gelir.
* Taahhüt :Gerçeklik terapisi insanlara kendilerine ve başkalarına taahhütlerde bulunmayı öğretir. Bu, hedefleri belirlemek ve onlara ulaşmak için adımlar atmak anlamına gelir.
"Bilinçdışı zihin" kavramı Gerçeklik Terapisinin anahtar kavramlarından biri değildir.