Pulsus paradoxus, inspirasyon sırasında kalbe venöz dönüşün azalmasından kaynaklanır, bu da atım hacminde ve aort kan basıncında azalmaya neden olur. Aortik kan basıncındaki bu azalma radyal artere iletilir ve nabızın zayıflamasına neden olur.
Pulsus paradoxus intratorasik basıncı artıran ve kalp debisini azaltan durumların teşhisine yardımcı olabilecek önemli bir klinik işarettir. Tipik olarak fizik muayene sırasında kan basıncının bir tansiyon aleti ile ölçülmesiyle tespit edilir. Pulsus paradoxus mevcutsa, kan basıncı inspirasyon sırasında ekspirasyona göre 10 mmHg veya daha düşük olabilir.
Pulsus paradoxus, acil değerlendirme ve tedavi gerektiren ciddi bir tıbbi işarettir. Pulsus paradoxus mevcutsa altta yatan neden en kısa sürede belirlenip tedavi edilmelidir.