1. Yaş:Kan damarlarının esnekliğinin azalması nedeniyle kan basıncı yaşla birlikte artma eğilimindedir ve bu da onları daha sert hale getirir.
2. Aile öyküsü:Ailesinde yüksek tansiyon öyküsü olan kişilerin bu duruma yakalanma riski daha yüksektir. Genetik, kan damarlarının daralma ve gevşeme şeklini etkileyerek kan basıncı düzeylerine katkıda bulunabilir.
3. Irk ve etnik köken:Afrika kökenli Amerikalılar gibi bazı etnik kökenlerde, diğer popülasyonlarla karşılaştırıldığında yüksek tansiyon görülme sıklığı daha yüksektir.
4. Obezite:Aşırı kilo, kalp ve kan damarları üzerinde ekstra baskı oluşturarak kan basıncının yükselmesine neden olur.
5. Fiziksel hareketsizlik:Düzenli fiziksel aktivite eksikliği kalbi zayıflatır ve kan damarlarının esnekliğini azaltarak hipertansiyon riskini artırır.
6. Aşırı tuz (sodyum) alımı:Yüksek tuz tüketimi vücudun daha fazla sıvı tutmasına, dolaşımdaki kan hacminin artmasına ve kan damarı duvarlarına baskı yapmasına neden olabilir.
7. Alkol kötüye kullanımı:Aşırı alkol tüketimi kalp kasına zarar verebilir ve kan basıncını artırabilir.
8. Tütün içmek:Sigara içmek kan damarlarının daralmasına neden olarak kan basıncının yükselmesine neden olabilir. Nikotin aynı zamanda kalp atış hızını da artırarak kan basıncının yükselmesine katkıda bulunur.
9. Yüksek kolesterol:Düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) kolesterolün yüksek seviyeleri veya "kötü" kolesterol, kan damarı duvarlarına zarar vererek onları yüksek tansiyona karşı daha duyarlı hale getirebilir.
10. Böbrek hastalığı:Böbrek fonksiyonlarının bozulması, sıvı tutulmasına ve atık ürünlerin ortadan kaldırılmasında zorluğa yol açarak yüksek tansiyona neden olabilir.
11. Bazı ilaçlar:Steroid olmayan antiinflamatuar ilaçlar (NSAID'ler), dekonjestanlar ve oral kontraseptifler gibi bazı ilaçlar yüksek tansiyona neden olabilir veya kötüleştirebilir.
12. Stres:Kronik stres kan basıncını geçici olarak yükseltebilir.
13. Uyku apnesi:Uyku sırasında nefes almanın durmasıyla karakterize edilen bu durum, vücudun normal kan basıncı düzenlemesini bozabilir.
14. Hamilelik:Bazı kadınlar hamilelik sırasında gebelik hipertansiyonu olarak bilinen yüksek tansiyon yaşarlar.
15. Adrenal bez sorunları:Aşırı aktif adrenal bezler (Cushing sendromu) yüksek tansiyona yol açabilirken, az aktif bir adrenal bez bozukluğu olan Addison hastalığı hipotansiyona (düşük tansiyon) neden olabilir.
Yüksek tansiyonun altında yatan nedeni anlamak ve uygun tedaviyi almak için kan basıncını düzenli olarak izlemek ve bir sağlık uzmanına danışmak önemlidir. Sağlıklı kiloyu korumak, düzenli egzersiz yapmak, tuz alımını azaltmak, alkol ve tütün kullanımını sınırlamak gibi risk faktörlerini yönetmek, yüksek tansiyonun önlenmesine ve kontrol edilmesine yardımcı olabilir.