Patofizyoloji:
1. Yüksek Göz İçi Basıncı (GİB):
- GİB, göz içindeki sıvı basıncıdır. Kronik glokomda, gözün ön odasından akan berrak sıvı olan aköz mizah, trabeküler ağ örgüsünden düzgün şekilde akmayı başaramaz ve bu da GİB'in artmasına neden olur.
- Yüksek GİB, optik sinirin gözden çıktığı nokta olan optik sinir başında mekanik strese ve hasara neden olur.
2. Optik Sinir Hasarı:
- Artan GİB, hassas optik sinir liflerini sıkıştırarak aksonlarının hasar görmesine ve RGC kaybına neden olur.
- Optik sinir hasarının kesin mekanizmaları tam olarak anlaşılamamıştır ancak çeşitli faktörleri içermektedir:
- İskemi: Artan GİB, optik sinire giden kan akışını azaltarak iskemik hasara yol açar.
- Mekanik Hasar: Optik sinir liflerinin doğrudan mekanik olarak sıkıştırılması, bunların aksonal taşınmasını ve fonksiyonunu bozar.
- Eksitotoksisite: GİB yükselmesi, RGC'lere zarar veren eksitotoksik maddelerin salınımını tetikleyebilir.
- Oksidatif Stres: Artan GİB, oksidatif stresi indükleyerek optik sinir dokularına zarar veren serbest radikallerin oluşmasına yol açar.
3. Aşamalı RGC Kaybı:
- Optik sinir liflerinin sürekli sıkışması ve hasar görmesi, ilerleyici RGC kaybına neden olur.
- RGC'ler görsel bilginin retinadan beyne iletilmesinden sorumludur. Bunların kaybı, periferik görme kaybı ve kör noktalar gibi glokomla ilişkili karakteristik görme alanı kusurlarına yol açar.
4. Optik Sinir Başının Yeniden Şekillenmesi:
- Kronik glokom aynı zamanda optik sinir başında yapısal değişiklikleri de içerir.
- Optik sinir liflerini destekleyen ağ benzeri bir yapı olan lamina cribrosa zayıflar ve optik sinir liflerinin arkaya doğru çıkıntı yapmasına izin vererek optik diskte çukurlaşma görünümü yaratır.
5. Nörodejenerasyon:
- Kronik glokomun ileri evrelerinde, nörodejeneratif süreç optik sinir başının ötesine geçerek diğer retina nöronlarını ve görme yollarını etkileyerek daha fazla görme bozukluğuna katkıda bulunur.
Kronik glokomun ilerlemesinin genellikle yavaş olduğunu ve birkaç yıla yayılabileceğini unutmamak önemlidir. Yüksek GİB'in erken tespiti ve yönetimi, kronik glokomda geri dönüşü olmayan görme kaybını önlemek için çok önemlidir.