- Hem alkol hem de barbitüatlar CNS depresanlarıdır. Uzun süreli kullanım, CNS'nin adaptasyonuna yol açarak depresan etkilerine karşı duyarlılığın azalmasına neden olur.
- Alkol veya barbitürat alımının aniden kesilmesi bu adaptasyonu bozarak CNS aktivitesinde ani bir artışa neden olur ve bu da yaşamı tehdit eden durumlara yol açabilir.
a) Alkolden Uzak Durma:
- Alkol yoksunluğu sırasında aşırı uyarılmış CNS, nöbetler (özellikle ilk 24-48 saat içinde), deliryum tremens (DT'ler), halüsinasyonlar, konfüzyon, ajitasyon ve şiddetli anksiyete olarak kendini gösterebilir.
- DT'ler canlı halüsinasyonlar, aşırı ajitasyon, otonomik hiperaktivite (artmış kalp atış hızı, kan basıncı, terleme), ateş ve nöbet ve ölüm riski ile karakterize edilir.
b) Barbitüratın Çekilmesi:
- Barbitüratın kesilmesi de özellikle ilk 12-24 saat içinde nöbetlere neden olabilir. Diğer semptomlar arasında kaygı, uykusuzluk, titreme, kafa karışıklığı ve halüsinasyonlar yer alır.
- Ağır vakalarda, barbitürat yoksunluğu, ciddi kafa karışıklığı, ajitasyon, halüsinasyonlar, sanrılar ve bilinç bozukluğu ile karakterize edilen deliryuma (DT'lere benzer şekilde) ilerleyebilir.
2) Kardiyovasküler Komplikasyonlar:
- Alkolün kesilmesi kalp atış hızı ve kan basıncında önemli değişikliklere neden olabilir.
- Alkol alımının aniden kesilmesi hipertansiyona (yüksek kan basıncı) ve hızlı kalp atışına yol açarak kalp krizi veya felç riskini artırabilir.
- Barbiturat yoksunluğu da kalbi etkileyebilir.
- Hızlı çekilme, hipotansiyona (düşük tansiyon) ve yavaş kalp atış hızına neden olabilir, bu da kardiyovasküler çöküşe ve hatta ölüme yol açabilir.
3) Solunum Depresyonu:
- Hem alkol hem de barbitüratlar solunum depresyonuna (yavaş veya sığ nefes alma) neden olabilir.
- Yoksunluk sırasında, depresan etkilerindeki ani azalma, solunumun uyarılmasına neden olabilir, bu da potansiyel olarak hızlı nefes almaya veya düzensiz nefes alma düzenine neden olabilir.
- Ciddi vakalarda ölümcül olabilen solunum depresyonu veya tam solunum yetmezliği meydana gelebilir.
4) Sıvı ve Elektrolit Dengesizlikleri:
- Uzun süreli alkol kullanımı dehidrasyona, elektrolit dengesizliklerine (örn. düşük potasyum ve magnezyum düzeyleri) ve böbrek fonksiyonlarının bozulmasına neden olabilir.
- Alkolün hızla kesilmesi bu dengesizlikleri şiddetlendirebilir ve böbrek fonksiyonlarını daha da kötüleştirerek yaşamı tehdit eden komplikasyonlara yol açabilir.
- Barbiturat yoksunluğu aynı zamanda sıvı ve elektrolit bozukluklarına da neden olabilir, bu da nöbet ve diğer ciddi semptomların ortaya çıkma riskine katkıda bulunur.
5) Metabolik Değişiklikler:
- Alkol ve barbitürat kullanımı glikoz regülasyonunu etkileyerek hipoglisemiye (düşük kan şekeri) yol açabilir.
- Yoksunluk sırasında vücudun glikoz homeostazisi bozulur ve bu durum, özellikle önceden diyabeti veya yetersiz beslenmesi olan kişilerde ciddi hipoglisemiye neden olabilir.
6) Çoklu Sistem Katılımı:
- Alkol veya barbitüratların bırakılması sıklıkla birden fazla organ sistemini aynı anda etkileyerek karmaşık ve öngörülemeyen bir klinik tabloya yol açar.
- Merkezi sinir sistemi bozuklukları, kardiyovasküler komplikasyonlar, solunum depresyonu ve sıvı-elektrolit dengesizliklerinin birleşimi hızla yaşamı tehdit eden durumlara dönüşebilir.
Şiddetli ve yaşamı tehdit eden komplikasyon potansiyeli göz önüne alındığında, alkol ve barbitudan çekilme