1. Yabancı parçacıkların yakalanması :Solunum yollarındaki mukus tabakası, toz, polen, bakteri ve virüs gibi solunan yabancı parçacıkları yakalayan fiziksel bir bariyer görevi görür. Bu parçacıklar yapışkan mukusa karışır ve hassas akciğer dokularına ulaşması engellenir.
2. Kirpikler ve mukosiliyer açıklık: Solunum yolunu kaplayan solunum epiteli, silia adı verilen küçük saç benzeri yapılarla kaplıdır. Bu kirpikler, mukusun sıkışan parçacıklarla birlikte boğaza doğru yukarı doğru süpürülmesinden sorumludur. Bu süreç mukosiliyer temizleme olarak bilinir ve yabancı maddelerin ve mikroorganizmaların solunum sisteminden temizlenmesine yardımcı olur.
3. Nemlendirici ve yağlayıcı: Mukus, solunum yolunun nemli ve yağlı kalmasına yardımcı olur. Bu, hassas dokuların kurumasını ve tahriş olmasını önleyerek nefes alma sırasında daha düzgün hava akışı sağlar.
4. Bağışıklık tepkisi: Mukus, zararlı mikroorganizmaları nötralize etmeye ve yok etmeye yardımcı olan immünoglobulinler (antikorlar), antimikrobiyal peptitler ve enzimler gibi çeşitli bağışıklık moleküllerini içerir. Ek olarak, mukus tabakası bakteri ve virüsleri yakalayabilir ve bu da onları fagositoz (yutma) ve yok etme için bağışıklık hücreleri için daha erişilebilir hale getirir.
5. pH dengesi ve koruması: Mukus, birçok patojenik bakterinin büyümesi için elverişsiz bir ortam yaratan hafif alkali bir pH'a sahiptir. Ayrıca mukustaki müsinler, glikoproteinler ve lipitler gibi çeşitli bileşenler, solunum epiteli üzerinde koruyucu bir tabaka oluşturarak solunum yoluyla alınan kirleticilerin veya tahriş edici maddelerin neden olduğu potansiyel hasardan korur.
Genel olarak mukus, enfeksiyonlara karşı koruma sağlayarak, yabancı parçacıkları uzaklaştırarak, bağışıklık tepkilerini kolaylaştırarak ve uygun nem ve pH dengesini koruyarak sağlıklı bir solunum sisteminin sürdürülmesinde esastır.