Sperm Ömrü:
Sperm çevreye bağlı olarak değişen sürelerde hayatta kalabilir. Erkek üreme kanalında sperm yaklaşık 72 saat (3 gün) yaşayabilir. Boşaldıktan sonra spermin hayatta kalması sıcaklık, pH ve besin varlığı gibi çeşitli faktörlere bağlıdır.
Kadın Üreme Sisteminde:
- Vajina:Sperm vajinada 1 saate kadar hayatta kalabilir. Vajinanın asidik ortamı spermin ömrüne zarar verebilir.
- Serviks:Vajinanın asidik ortamından geçen spermler, servikal mukusta 3-4 güne kadar hayatta kalabilir. Servikal mukus, spermin taşınması ve hayatta kalması için elverişli bir ortam sağlayabilir.
- Rahim ve Fallop Tüpleri:Sperm, fallop tüplerine gidebilir ve 24-48 saate kadar hayatta kalabilir. Yumurtlama sırasında bir yumurta salınırsa, bu süre boyunca sperm mevcut olabilir ve döllenme yeteneğine sahip olabilir.
Vücudun Dışında:
Sperm vücut dışında uzun süre hayatta kalamaz. Havaya, aşırı sıcaklıklara veya sert kimyasallara maruz kalmak sperm canlılığını hızla azaltabilir. İn vitro fertilizasyon (IVF) gibi yardımcı üreme teknikleri sırasında spermin hayatta kalması için uygun sıcaklık ve besin desteği gereklidir.
Sperm Sayısı:
Sperm sayısı, bir meni örneğinde bulunan sperm sayısını ifade eder. Erkek doğurganlığının önemli bir göstergesidir. Normal bir sperm sayısı, mililitre (mL) meni başına 15 milyon ila 200 milyon sperm arasında değişir. 15 milyon/mL'nin altındaki sperm sayıları düşük kabul edilir ve doğurganlığı etkileyebilir.
Genetik, genel sağlık, yaşam tarzı seçimleri (örn. sigara içmek, aşırı alkol tüketimi, obezite), belirli tıbbi durumlar, ilaçlar, çevresel maruziyetler ve stres gibi faktörler sperm sayısını ve kalitesini etkileyebilir.
Sperm Kalitesi:
Sperm kalitesi, sperm sayısının yanı sıra aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli faktörleri kapsar:
- Sperm Hareketliliği: Spermin hareket etme ve ileri doğru yüzme yeteneği, yumurtaya ulaşıp onu dölleyebilmek için çok önemlidir.
- Sperm Morfolojisi: Spermin şekli ve yapısı yumurtayı dölleme yeteneğini etkileyebilir. Anormal sperm morfolojisi doğurganlığın azalmasına neden olabilir.
- Sperm DNA Bütünlüğü: Sperm içindeki DNA'nın bütünlüğü, genetik bilginin yavrulara aktarılması ve olası doğum kusurlarının önlenmesi açısından hayati öneme sahiptir.
Başarılı üreme için sperm sağlığı ve kalitesi şarttır. Düzenli kontroller, semen analizleri ve sağlık uzmanlarıyla yapılan görüşmeler, bireylerin sperm sayısını ve kalitesini anlamalarına, altta yatan sorunları belirlemelerine ve doğurganlık ve üreme sağlığı konusunda bilinçli kararlar vermelerine yardımcı olabilir.