1. Artikülasyon Bozuklukları:Kas kontrolü veya koordinasyon sorunları nedeniyle belirli sesleri veya kelimeleri doğru şekilde üretmede zorluk içerir. Örnekler arasında, "s" sesinin yanlış telaffuz edildiği lispler veya "r" sesinin etkilendiği rotatizm yer alır.
2. Fonolojik Bozukluklar:Bu bozukluklar, seslerin kelimelerde nasıl organize edildiğini belirleyen kurallarla ilgili sorunları içerir. Fonolojik bozukluğu olan bir kişi, bir sesi başka bir sesin yerine koyabilir veya bazı sesleri tamamen çıkarabilir.
3. Akıcılık Bozuklukları:Kekemelik veya kekemelik olarak da bilinen akıcılık bozuklukları, konuşmanın normal akışını veya ritmini bozar. Konuşma üretiminde istemsiz tekrarlar, uzatmalar veya bloklar içerebilirler.
4. Ses Bozuklukları:Ses bozuklukları sesin kalitesini, perdesini veya yüksekliğini etkiler. Ses teli yaralanmalarından, nörolojik sorunlardan veya aşırı ses gerginliğinden kaynaklanabilirler. Örnekler arasında ses kısıklığı, ses teli felci veya ses teli nodülleri sayılabilir.
5. Çocukluk Çağı Konuşma Apraksisi (CAS):CAS, çocuğun konuşma hareketlerini doğru bir şekilde planlama ve yürütme yeteneğini etkileyen nörolojik bir durumdur. Konuşma kaslarının koordinasyonu ve zamanlaması konusunda zorluklara neden olabilir.
6. Dizartri:Dizartri, konuşma üretiminde rol oynayan sinirlerin ve kasların hasar görmesinden kaynaklanır ve bu da artikülasyonun ve genel konuşma netliğinin bozulmasına neden olur. Felç, Parkinson hastalığı veya multipl skleroz gibi nörolojik durumlar nedeniyle ortaya çıkabilir.
7. Afazi:Afazi, beynin dil işlemeden sorumlu bölümlerinin hasar görmesinden kaynaklanan bir dil bozukluğudur. Konuşma ve yazı dilini anlama, üretme veya her ikisini de etkileyebilir.
8. Sözel Dispraksi:Sözel dispraksi, kişinin fiziksel olarak kelime oluşturma yeteneğini etkileyen bir motor konuşma bozukluğudur. Konuşma üretimi için gerekli hareketlerin sıralanmasındaki zorluktan kaynaklanır.
9. Dil Bozuklukları:Dil bozuklukları, dili anlama, ifade etme veya işleme sorunlarını içerir. Bunlar, dil gecikmesi veya belirli bir dil bozukluğunda görüldüğü gibi gelişimsel olabilir veya beyin hasarı (afazi) sonucu edinilmiş olabilir.
10. Sosyal (Pragmatik) İletişim Bozuklukları:Bu bozukluklar iletişimde sosyal ipuçlarını ve gelenekleri anlama veya kullanma yeteneğini etkiler. Bireyler sözsüz iletişimi yorumlamada veya konuşmayı düzenleyen sosyal kuralları anlamada zorluk yaşayabilirler.
Bazı bireylerin farklı konuşma bozukluklarının bir kombinasyonunu yaşayabileceğini ve spesifik semptomların ve şiddetin kişiden kişiye büyük ölçüde değişebileceğini unutmamak önemlidir. Konuşma bozuklukları her yaşta ortaya çıkabilir ve gelişimsel gecikmeler, nörolojik durumlar, genetik bozukluklar veya yaralanmalar gibi çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir.