* Hıyarcıklı veba, pireler tarafından yayılan bakteriyel bir hastalıktır.
* Vebaya neden olan bakteriye _Yersinia pestis_ denir.
* Hıyarcıklı veba aynı zamanda "Kara Ölüm" olarak da bilinir.
* Hıyarcıklı veba, 14. yüzyılda tahminen 75-200 milyon insanın ölümünden sorumluydu.
* Hıyarcıklı veba günümüzde hala mevcut ancak nadirdir.
* Hıyarcıklı veba antibiyotiklerle tedavi edilebilir.
Hıyarcıklı Vebanın Belirtileri
Hıyarcıklı vebanın belirtileri genellikle bakteriye maruz kaldıktan sonraki 2-7 gün içinde gelişir. En sık görülen semptomlar şunları içerir:
* Ateş
* Üşüme
* Baş ağrısı
* Kas ağrıları
* Zayıflık
* Mide bulantısı
* Kusma
* Lenf düğümlerinin şişmesi (hıyarcıklar)
* Kararmış cilt
Hıyarcıklı Veba Tedavisi
Hıyarcıklı veba antibiyotiklerle tedavi edilebilir. En sık kullanılan antibiyotikler şunlardır:
* Streptomisin
* Gentamisin
* Doksisiklin
* Siprofloksasin
Hıyarcıklı Vebanın Önlenmesi
Hıyarcıklı vebayı önleyecek herhangi bir aşı mevcut değildir. Ancak enfeksiyon riskini azaltmak için alınabilecek bazı önlemler vardır:
* Pire ve kemirgenlerle temastan kaçınmak
* Pirelerin bulunduğu bölgelerde uzun kollu ve pantolon giymek
* Böcek kovucu kullanmak
* Hıyarcıklı vebanın mevcut olduğu bir bölgeye seyahat ediyorsanız antibiyotik kullanmak