Diyabetik hastalarda vücut ya yeterli miktarda insülin üretmez (tip 1 diyabet) ya da insüline gerektiği gibi yanıt vermez (tip 2 diyabet). Bu, hiperglisemi olarak da bilinen yüksek kan şekeri seviyelerine neden olur.
İnsülin Olmadan :
- Tip 1 Diyabet: Pankreas çok az insülin üretir veya hiç üretmez. İnsülin olmadan, glikoz enerji için etkili bir şekilde hücrelere giremez ve kan şekeri seviyelerinin yükselmesine neden olur.
- Tip 2 Diyabet: Vücudun hücreleri insülinin etkilerine karşı dirençlidir ve pankreas da yeterli insülin üretmekte zorluk yaşayabilir. Bu, kan dolaşımında glikoz birikmesine yol açar.
Kan Şekeri Düzeyine Etkisi :
1. Yüksek Açlık Glikozu: Diyabetik hastalarda sıklıkla yüksek açlık kan şekeri düzeyleri görülür ve bu düzeyler, bir süre aç kaldıktan sonra (genellikle gece boyunca) ölçülür.
2. Yemek Sonrası Hiperglisemi: Yemeklerden sonra, diyabetik hastalar postprandiyal hiperglisemi olarak bilinen kan şekerinde ani bir artış yaşayabilir.
3. Rastgele Glikoz: Gün boyunca yapılan rastgele glikoz testleri de yüksek kan şekeri seviyelerini gösterebilir.
Belirtiler :
Yüksek kan şekeri seviyeleri aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli semptomlara yol açabilir:
- Susama ve idrara çıkma artışı
- Yorgunluk ve halsizlik
- Bulanık görüş
- Yavaş iyileşen yaralar
- Sık enfeksiyonlar
- Ellerde veya ayaklarda karıncalanma veya uyuşma
Kronik Etkiler:
Kronik hiperglisemi aşağıdakiler gibi ciddi sağlık komplikasyonlarına yol açabilir:
- Kardiyovasküler hastalık
- Böbrek hasarı (nefropati)
- Sinir hasarı (nöropati)
- Retina hasarı (retinopati) ve görme sorunları
- Ayak problemleri ve enfeksiyonlar
- Cilt sorunları
Yönetim:
Kan şekeri düzeylerini yönetmek için diyabetik hastaların aşağıdakilere ihtiyacı olabilir:
1. İlaç: Kan şekerini kontrol etmeye yardımcı olmak için insülin veya ağızdan alınan ilaçlar reçete edilebilir.
2. Sağlıklı Beslenme: Şeker alımını azaltmak ve dengeli beslenmek gibi diyet değişiklikleri yapmak çok önemlidir.
3. Fiziksel Aktivite: Düzenli egzersiz kan şekerini düşürmeye yardımcı olur ve genel sağlığı iyileştirir.
4. İzleme: Diyabetin etkili bir şekilde yönetilmesi için kan şekeri ölçüm cihazı kullanılarak düzenli kan şekeri takibi yapılması önemlidir.
Düzenli izleme, ilaç uyumu, diyet değişiklikleri ve yaşam tarzı düzenlemeleri Sağlıklı kan şekeri seviyelerini korumak ve komplikasyonları önlemek için diyabet bakımının temel unsurlarıdır.