Temel araştırma, belirli bir pratik uygulamadan ziyade, dünyanın temel doğasını anlama arzusuyla yönlendirilen bilimsel araştırmadır. Genellikle üniversitelerde ve araştırma kurumlarında yürütülür ve genellikle devlet bağışları veya özel vakıflar tarafından finanse edilir. Temel araştırma, bilimsel bilgi ve anlayışın ilerletilmesi için gereklidir ve yeni teknolojilerin ve uygulamaların geliştirilmesine yol açabilir.
X-ışınları söz konusu olduğunda, temel araştırmalar onların özelliklerini ve maddeyle nasıl etkileşime girdiklerini anlamada çok önemli bir rol oynamıştır. Bu araştırma, tıbbi görüntüleme, kristalografi ve endüstriyel radyografi dahil olmak üzere geniş bir uygulama yelpazesinin geliştirilmesine yol açmıştır.