19. yüzyılda Ignaz Semmelweis, Florence Nightingale, Joseph Lister ve en önemlisi Louis Pasteur gibi bilim adamları tarafından önerilen ve desteklenen bu teori, hastalık için önceden inanılan iki açıklamayı alt üst etti:miasma teorisi ve kendiliğinden oluşma teorisi.
Mikroorganizmaların hastalığa neden olabileceğinin keşfedilmesi, bulaşıcı hastalıkların etkisini ve görülme sıklığını azaltmaya yardımcı olan önleyici tedbirlerin (aşılama, antibiyotikler, pastörizasyon ve iyileştirilmiş hijyen uygulamaları gibi) geliştirilmesine yol açmıştır.
Mikrop teorisi modern tıbbın merkezinde olmayı sürdürüyor ve bilimsel anlayış ilerledikçe geliştirilmeye ve rafine edilmeye devam ediyor.