1. Işık Enerjisinin Emilimi :Fotoliyaz, ışık enerjisini, özellikle de ultraviyole (UV) ışığı emerek aktive edilir. Enzimin, ışığı emen bir molekül olan bir kromoforu vardır. UV ışığı fotoliyaza çarptığında kromofor enerjiyi emer ve uyarılır.
2. DNA Hasarı Tespiti :Aktive edilmiş fotoliyaz, başta siklobutan pirimidin dimerleri (CPD'ler) ve pirimidin (6-4) pirimidon fotoürünleri (6-4PP'ler) olmak üzere spesifik DNA hasarı türlerini aramak için DNA molekülünü tarar. CPD'ler ve 6-4PP'ler UV radyasyonunun neden olduğu DNA lezyonlarıdır.
3. Hasarlı DNA'ya Bağlanma :DNA hasarı tespit edildiğinde fotoliyaz hasarlı bölgeye bağlanır. DNA'daki CPD veya 6-4PP lezyonunu spesifik olarak tanır ve bunlarla sıkı bir kompleks oluşturur.
4. Fotokimyasal Reaksiyon :Bağlı fotoliyaz fotokimyasal reaksiyona girer. Emilen ışık enerjisi, DNA lezyonunun kovalent bağlarını kırmak, onları ayırmak ve orijinal DNA yapısını geri yüklemek için kullanılır. Fotoreversal veya fotorepair olarak bilinen bu işlem, hasarlı bölgenin onarılmasıyla sonuçlanır.
5. Bırakın ve Tekrarlayın :DNA lezyonu onarıldıktan sonra bölgeden fotoliyaz salınır ve diğer hasarlı bölgelere bağlanarak UV ışığı mevcut olduğu sürece onarım sürecini tekrarlayabilir.
Fotoliyaz, UV kaynaklı DNA hasarını etkili bir şekilde onararak genomik stabilitenin korunmasına katkıda bulunur. Bu, potansiyel olarak cilt kanserinin, özellikle skuamöz hücreli karsinom ve bazal hücreli karsinomun gelişmesine yol açabilecek DNA mutasyonlarının birikmesini önler. Ayrıca DNA lezyonlarının hızlı onarımı, diğer cilt bozukluklarına veya rahatsızlıklarına neden olabilecek mutasyon riskini en aza indirir.
Fotolizazın DNA onarımında ve kanserin önlenmesinde çok önemli bir rol oynamasına rağmen, cildi her türlü DNA hasarından korumak için tek başına yeterli olmadığını belirtmek önemlidir. Melanin üretimi, DNA hasarı kontrol noktaları ve nükleotid eksizyon onarımı gibi ek mekanizmalar da cildin UV radyasyonunun zararlı etkilerine karşı korunmasında ve cilt kanseri gelişiminin önlenmesinde önemlidir.