Organ nakli, bir kişiden (donör) bir organ veya dokunun alınıp başka bir kişiye (alıcı) yerleştirildiği cerrahi bir prosedürdür. Hasar görmüş veya hastalıklı organ veya dokuların yerine nakil yapılır.
Aşağıdakiler de dahil olmak üzere birçok farklı nakil türü vardır:
* Böbrek nakli
* Karaciğer nakli
* Kalp nakli
* Akciğer nakli
* Pankreas nakli
* Kemik iliği nakli
* Kök hücre nakli
Bir naklin başarısı, donör ve alıcının uyumu, nakledilen organ veya dokunun durumu ve alıcının bağışıklık sistemi gibi birçok faktöre bağlıdır.
Transplantasyon ameliyatından önce, prosedüre uygunluğunuzu belirlemek için bir dizi test ve değerlendirmeden geçeceksiniz. Bu testler şunları içerebilir:
* Kan testleri
* İdrar testleri
* Görüntüleme testleri
* Fizik muayene
*Psikolojik bir değerlendirme
Nakil için uygun bir aday olduğunuz tespit edilirse, donör için bekleme listesine alınacaksınız. Donör için bekleyeceğiniz süre, ihtiyacınız olan nakil türüne ve donörlerin uygunluğuna bağlıdır.
Uygun bir donör bulunduğunda ameliyat için planlanacaksınız. Organ nakli ameliyatı birkaç saat sürebilen karmaşık bir işlemdir. Ameliyat sırasında cerrah, hasar görmüş veya hastalıklı organ veya dokuyu vücudunuzdan çıkaracak ve yerine sağlıklı donör organ veya doku yerleştirecektir.
Ameliyattan sonra hastanede yakından takip edileceksiniz. Nakledilen organ veya dokunun reddedilmesini önlemeye ve olası komplikasyonları yönetmeye yardımcı olacak ilaçlar alacaksınız.
Ayrıca aşağıdakileri içerebilecek sıkı bir nakil sonrası bakım planına uymanız gerekecektir:
*İlaçların reçete edildiği şekilde kullanılması
*Doktorunuzla düzenli kontrol randevularına gitmek
* Bazı yiyecek ve aktivitelerden kaçınmak
*Yeterince dinlenme ve egzersiz yapma
Organ nakli büyük bir ameliyattır ancak aynı zamanda hayat kurtarıcı bir prosedür de olabilir. Organ veya doku yetmezliği yaşıyorsanız nakil sizin için bir seçenek olabilir.
Nakilden sonra beklenebilecek bazı şeyler şunlardır:
* Ameliyattan sonra muhtemelen birkaç hafta hastanede kalacaksınız. Bu süre zarfında doktorlarınız ve hemşireleriniz tarafından yakından takip edileceksiniz.
* Vücudunuzun nakledilen organ veya dokuyu reddetmesini önlemek için ilaç kullanmanız gerekecektir. Bu ilaçların bulantı, kusma ve ishal gibi yan etkileri olabilir.
* Hastaneden çıktıktan sonra doktorunuzla düzenli kontrol randevularına gitmeniz gerekecektir. Bu randevular doktorunuzun ilerlemenizi izlemesine ve nakledilen organ veya dokunun düzgün çalıştığından emin olmasına olanak sağlayacaktır.
* Nakil sonrası yaşam tarzınızda bazı değişiklikler yapmanız gerekebilir. Örneğin nakledilen organ veya dokuya zarar verebilecek bazı yiyecek ve faaliyetlerden kaçınmanız gerekebilir.
* Nakilden sonra bazı enfeksiyonlara karşı aşı yaptırmanız da gerekebilir. Nakil ilaçları nedeniyle bağışıklık sisteminiz zayıflayacağından bu aşılar sizi hastalanmaktan koruyacaktır.
Organ nakli büyük bir ameliyattır ancak aynı zamanda hayat kurtarıcı bir prosedür de olabilir. Organ veya doku yetmezliği yaşıyorsanız nakil sizin için bir seçenek olabilir. Nakil hakkında daha fazla bilgi edinmek ve aday olup olmadığınızı öğrenmek için doktorunuzla konuşun.