1. Ensefalizasyon Katsayısı (EQ): Memeliler genellikle diğer hayvanlarla karşılaştırıldığında daha yüksek bir EQ'ya sahiptir. EQ, beyin büyüklüğünün vücut büyüklüğüne göre ölçüsüdür. Daha yüksek bir EQ, hayvanın vücut büyüklüğüne göre orantılı olarak daha büyük bir beyni gösterir.
2. Neokorteks Genişlemesi: Memeliler, hafıza, dil, soyut düşünme ve karmaşık karar verme gibi üst düzey bilişsel işlevlerden sorumlu olan iyi gelişmiş bir neokortekse sahiptir. Neokorteks memelilerde diğer hayvanlara göre nispeten daha büyüktür.
3. Gyrifikasyon ve Sulci: Memeli beyni, girus ve sulkus olarak bilinen karakteristik bir katlanma modeli sergiler. Bu kıvrımlar beynin yüzey alanını artırarak daha küçük bir hacimde daha fazla nörona ve daha fazla hesaplama gücüne olanak tanır.
4. Nöronal Yoğunluk: Memeliler genellikle diğer hayvanlarla karşılaştırıldığında daha yüksek bir nöron yoğunluğuna sahiptir. Bu, aynı beyin hacminde daha fazla nöronun bulunduğu anlamına gelir ve bu da bilişsel kapasitenin artmasına katkıda bulunur.
5. Sinaptik Karmaşıklık: Memeli beyni, nöronlar arasında çok sayıda bağlantı bulunan, yüksek düzeyde bir sinaptik karmaşıklık sergiler. Bu karmaşık sinir ağları, verimli bilgi işlemeyi mümkün kılar ve karmaşık bilişsel işlevlerin temelini oluşturur.
6. Evrimsel Uyarlamalar: Memelilerin evrimi, daha büyük beyinleri destekleyen spesifik adaptasyonları içeriyordu. Sosyal etkileşimlere, alet kullanımına ve çevreye uyum sağlama ihtiyacı, artan beyin boyutuna yönelik seçimi yönlendirdi.
7. Görsel İşleme: Memeliler gelişmiş görsel sistemler geliştirmiştir ve görsel işlemden sorumlu beyin bölgeleri memelilerde daha büyük olma eğilimindedir. Bu özellikle primatlarda ve görme yeteneği oldukça gelişmiş diğer türlerde belirgindir.
8. Öğrenme ve Bellek: Memelilerin öğrenme ve hatırlama yetenekleri biliniyor ve hipokampus gibi bu süreçlerde yer alan beyin bölgeleri memelilerde nispeten daha büyük.
Memelilerin genellikle vücut boyutlarına göre daha büyük beyinleri olmasına rağmen, farklı memeli türleri arasında hala önemli farklılıklar bulunduğunu belirtmek önemlidir. Ek olarak, beyin büyüklüğü tek başına zekayı belirlemez; beyin organizasyonu ve bağlantı gibi diğer faktörler de bilişsel yeteneklerde önemli rol oynar.