Tipik olarak şu şekilde gelişir:
1. Çözülmemiş Sorunların Birikimi:Zamanla, bir sistem (organizasyon toplumu) içinde çeşitli zorluklar, verimsizlikler veya zayıflıklar birikir. Bu sorunlar liderlik başarısızlıkları, politika yetersizlikleri, uygun altyapı veya kaynak eksikliği, sosyal eşitsizlikler, çevresel bozulma veya küresel jeopolitik gerilimlerle ilgili olabilir.
2. Birbirine bağlılık:Bu uzun vadeli sorunlar sıklıkla birbirine bağlı ve birbirine bağımlı hale gelir ve çözülmesi zor olabilecek karmaşık bir zorluklar ağı oluşturur. Bir sorun diğerini daha da kötüleştirerek aşağı yönlü bir sarmala yol açabilir.
3. Proaktif Eylem Eksikliği:Erken uyarı işaretlerine rağmen karar vericiler, siyasi çıkarlar, kısa vadeli öncelikler, atalet veya ilgili sistemik risklerin anlaşılmaması gibi çeşitli nedenlerle gerekli düzeltici tedbirlerin alınmasını geciktirebilir.
4. Artan Maliyetler:Zamanla sorunlar kötüleştikçe, bunları çözmek için gereken maliyetler ve kaynaklar da artarak sürdürülebilir çözümler bulmayı zorlaştırır. Gecikmeler toplum, çevre veya ekonomi üzerindeki olumsuz etkiyi artırabilir.
5. Tetikleyici Faktörlerin Ortaya Çıkışı:Bu tür durumlarda beklenmedik önemli bir olay veya "tetikleyici", sistemi kriz moduna sokan bir katalizör görevi görebilir. Bu olay doğal bir felaket, ekonomik bir şok, siyasi bir çalkantı ya da gizli sorunların aniden ortaya çıkması olabilir.
6. Birleşen Güvenlik Açıkları:Bu tetikleyici olaylar, altta yatan uzun vadeli güvenlik açıklarını ve önceden var olan sorunların ara bağlantılarını ortaya çıkarır. Çoğunlukla kurumların, sistemlerin veya toplumların krizle etkili bir şekilde başa çıkma kapasitesini aşıyorlar.
7. Artan Sonuçlar:Kriz derinleştikçe, uzun vadeli sorunların sonuçları daha belirgin ve geniş kapsamlı hale gelir. Bunlar, temel hizmetlerde aksamalara, sosyal huzursuzluğa, çevresel bozulmaya veya mali çöküşe yol açabilir.
8. Acil Durum Tedbirleri:Bu aşamada krizin ele alınması acil hale gelir ve acil durum tedbirlerinin, hasar kontrolünün ve kısa vadeli çözümlerin uygulanmasına yol açar. Ancak temel nedenleri çözmek, öncelikle krize yol açan uzun vadeli sorunların ele alınmasını gerektirir.
Özetle, uzun vadeli sorunların derinleşen bir krizden önce gelmesi, proaktif sorun çözmenin, sistemli düşünmenin ve temel zorlukları kritik seviyelere ulaşmadan ele almanın önemini vurgulamaktadır. Bunun yapılmaması maliyetlerin artmasına, kırılganlıkların artmasına ve ortaya çıkan krizlerden daha zor ve maliyetli bir iyileşmeye yol açabilir.