1. Yaranın Yıkanması:
- İlk adım, kir, döküntü ve kanı temizlemek için yarayı temiz suyla iyice yıkamaktır.
2. Dezenfeksiyon:
- Yıkandıktan sonra bakterileri öldürmek ve enfeksiyonu önlemek için yaranın dezenfekte edilmesi gerekir. 1800'lerde kullanılan yaygın dezenfektanlar şunları içeriyordu:
- Alkol:Antiseptik olarak saf alkol veya suyla seyreltilmiş olarak kullanıldı.
- İyot:İyot tentürü yaygın olarak dezenfektan olarak kullanıldı.
- Sirke:Seyreltilmiş sirke bazen antiseptik olarak kullanılırdı.
3. Yara Sulaması:
- Kalan kir ve bakterilerin temizlenmesi için yaralar sıklıkla tuzlu su (salin solüsyonu) veya diğer antiseptik solüsyonlarla yıkanıyordu.
4. Lapalar ve Soslar:
- Yaraları kapatmak ve tedavi etmek için lapalar yaygın olarak kullanılıyordu. Bunlar genellikle ekmek kırıntıları, otlar (papatya veya aynısefa gibi) veya kil gibi su veya diğer sıvılarla karıştırılmış çeşitli doğal bileşenlerden yapılırdı. Lapalar yabancı maddeleri çıkarmaya, iltihaplanmayı azaltmaya ve iyileşmeyi hızlandırmaya yardımcı oldu.
- Yarayı kapatmak ve daha fazla kirlenmeyi önlemek için temiz bezler veya bandajlar kullanıldı.
5. Dinlenme ve Hareketsizleştirme:
- Yara iyileşmesi için yeterli dinlenmenin sağlanması çok önemliydi. Yaralı uzuvlar veya vücut parçaları, hareketi en aza indirmek ve daha fazla hasarı önlemek için sıklıkla hareketsiz hale getirildi. Bu, atellerin veya alçıların kullanımını içerebilir.
6. Kan alma:
- Bazı durumlarda yaraların tedavisi için kan alma işlemi uygulanıyordu. Bu, "mizahları dengelemek" ve sözde iyileşmeyi iyileştirmek için hastadan kan almayı içeriyordu. Ancak bu uygulama modern tıp bilimi tarafından desteklenmemektedir ve zararlı olabilir.
7. Tıbbi Bakım ve Amputasyon:
- Ciddi vakalarda, özellikle de derin veya enfeksiyonlu yaralarda, enfeksiyonun yayılmasını önlemek ve hastanın hayatını kurtarmak için amputasyon son çare olarak düşünülebilir.
8. Sınırlı Antibiyotikler:
- Antibiyotik ve antiseptiklerin keşfi 1800'lü yılların ortalarında başlamış olsa da, o dönemde bunların yaygın kullanımı ve etkinliği hâlâ sınırlıydı. Yara tedavisinde gerçek ilerlemeler 20. yüzyılda antibiyotiklerin gelişmesi, uygun cerrahi teknikler ve gelişmiş sanitasyon uygulamalarıyla gerçekleşti.
1800'lerdeki tıbbi uygulama ve bilgilerin modern tıptan önemli ölçüde farklı olduğunu ve bu tarihsel yöntemlerin çoğunun günümüz standartlarına göre etkili veya güvenli sayılmayacağını belirtmek önemlidir.