1. Hemostaz:
- Bir yara oluştuğunda kan damarları kanamayı azaltmak için daralır.
- Kandaki trombositler geçici bir tıkaç oluşturarak kanamayı durdurur.
- Yaranın üzerinde bölgeyi kapatan bir kan pıhtısı oluşur.
2. Enflamasyon:
- Vücut yara bölgesine beyaz kan hücrelerini ve diğer bağışıklık hücrelerini gönderir.
- Bağışıklık sisteminin hasarlı dokuyu ve zararlı bakterileri uzaklaştırması nedeniyle iltihaplanma meydana gelir.
- Yara kızarır, şişer, ısınır ve ağrır.
3. Yayılma:
- Yara çevresinde oksijen ve besin sağlamak için yeni kan damarları oluşur.
- Fibroblastlardan ve yeni kan damarlarından oluşan granülasyon dokusu yarayı doldurur.
4. Epitelizasyon:
- Yaranın kenarlarından yeni cilt hücreleri (epitel hücreleri) büyür ve granülasyon dokusunu kaplar.
- Yara küçülüp kapanmaya başlar.
5. Olgunlaşma ve Yeniden Şekillenme:
- Cildi güçlendiren bir protein olan kolajen yarada birikir.
- Yara dokusu zamanla daha düzenli hale gelir ve daha az fark edilir hale gelir.
- Tadilat birkaç aydan bir yıla kadar devam edebilir.
Uygun yara iyileşmesi, sağlıklı bir bağışıklık sistemi, yeterli beslenme ve enfeksiyondan korunmayı gerektirir. Diyabet, dolaşım bozukluğu, sigara kullanımı ve kronik hastalıklar gibi bazı faktörler yara iyileşmesini geciktirebilir veya bozabilir.
Bir yaranın bakımı uygun şekilde yapıldığında daha hızlı iyileşir, minimal yara izi kalır ve komplikasyon riski azalır. Bu, yaranın temiz tutulmasını, kirletici maddelerden korunmasını ve bir pansuman veya bandajla kapatılmasını içerebilir. Bazı durumlarda iyileşme sürecine yardımcı olmak için antibiyotik veya cerrahi gibi tıbbi tedavi gerekli olabilir.