1. Solunum:
- Nefes alma süreci, havanın burun veya ağız yoluyla vücuda çekildiği nefes almayla başlar.
- Nefes alma sırasında diyafram kasılarak aşağı doğru hareket eder ve kaburgalar arasındaki interkostal kaslar kasılarak göğüs boşluğunu genişletir.
- Bu genişleme akciğerlerdeki hava basıncını düşürerek havanın içeri girmesine neden olur.
2. Akciğerlerde Gaz Değişimi:
- Hava akciğerlere girdiğinde trakea, bronşlar ve bronşiyoller de dahil olmak üzere solunum yollarından geçerek alveol adı verilen küçük hava keselerine ulaşır.
- Alveollerin içinde gaz değişimi adı verilen bir işlem meydana gelir. Solunan havadaki oksijen alveollerin duvarlarından kan dolaşımına geçer.
- Aynı zamanda hücresel solunumun atık ürünü olan karbondioksit alveolleri çevreleyen kan damarlarından hava keselerine yayılır.
3. Kan Dolaşımı:
- Akciğerlerden gelen oksijenli kan, kalp tarafından damarlar yoluyla taşınır.
- Kalp, sol ventrikülden gelen oksijen bakımından zengin kanı vücudun en büyük atardamarı olan aortaya pompalar.
- Oksijenli kan, aorttan daha küçük atardamarlara dağıtılır ve bunlar da vücutta daha da küçük kılcal damarlara doğru uzanır.
4. Kılcal Değişim:
- Kılcal damarlarda, kan plazmasındaki oksijen ince kılcal damar duvarlarından çevredeki doku ve hücrelere yayılır.
- Hücreler, çeşitli işlevleri için enerji üreten hücresel solunum için oksijeni kullanır.
- Eş zamanlı olarak hücresel solunumun atık ürünü olarak oluşan karbondioksit hücrelerden kılcal damarlara yayılır.
5. Kalbe Dönüş:
- Artık karbondioksit içeren oksijensiz kan, küçük damarlar yoluyla kalbe geri döner, daha büyük damarlara katılarak sonunda sağ kulakçığa ulaşır.
- Kan, sağ atriyumdan sağ ventriküle pompalanır, sağ ventrikül daha sonra kasılır ve oksijeni giderilmiş kanı pulmoner arterlere doğru iter.
6. Ekshalasyon:
- Pulmoner arterler oksijeni giderilmiş kanı akciğerlere geri taşır.
- Akciğerlerde, karbondioksit kan damarlarından alveollere yayılırken, yeni bir oksijen kaynağı da kan dolaşımına geçer.
- Diyafram ve interkostal kaslar gevşeyerek göğüs boşluğunun geri çekilmesine ve akciğerlerin kasılmasına izin vererek nefes verme sırasında karbon dioksit açısından zengin havayı burun veya ağız yoluyla vücuttan dışarı iter.
Bu sürekli nefes alma, gaz değişimi, kan dolaşımı ve nefes verme döngüsü, vücudun farklı bölgelerine sürekli oksijen sağlanmasını ve karbondioksitin uzaklaştırılmasını sağlar, uygun hücresel işlevi kolaylaştırır ve yaşamı sürdürür.