İlik değiştirme sürecine genel bir bakış:
1. Hasta hazırlığı:
- Alıcı, kendi kemik iliği hücrelerini yok etmek ve vücudu nakil için hazırlamak amacıyla kemoterapi ve/veya radyasyon terapisine tabi tutulur.
2. Donör seçimi:
- Uyumlu bir donör belirlenir. Bağışçı bir kardeş, akraba olmayan, uyumlu bir bağışçı veya bir ebeveyn olabilir.
3. Kök hücre toplama:
- Kök hücreler donörden aferez adı verilen, kanın alındığı ve kök hücrelerin ayrılması için işlendiği bir prosedürle toplanır.
4. Kök hücre infüzyonu:
- Toplanan kök hücreler, merkezi bir venöz kateter yoluyla alıcının kan dolaşımına verilir. Kök hücreler daha sonra kemik iliğine göç eder ve sağlıklı kan hücreleri üretmeye başlar.
5. Nakil sonrası bakım:
- Alıcı, nakilden sonra herhangi bir komplikasyon veya donörün bağışıklık hücrelerinin alıcının dokularına saldırdığı bir durum olan graft-versus-host hastalığının (GVHD) belirtileri açısından yakından izlenir.
6. Bağışıklığın baskılanması:
- GVHD'yi önlemek ve nakledilen kök hücrelerin kemik iliğine yerleşmesine ve yerleşmesine yardımcı olmak için alıcıya immünsüpresif ilaçlar adı verilen ilaçlar verilir.
7. Aşılama:
- Nakledilen kök hücreler, aşılama olarak bilinen bir süreç olan yeni kan hücreleri üretmeye başlar. Tam aşılamanın gerçekleşmesi genellikle birkaç haftadan aylara kadar sürer.
8. Kurtarma:
- Alıcının bağışıklık sistemi zamanla yavaş yavaş iyileşir. İlerlemeyi izlemek için düzenli kan testleri ve izleme yapılır.
Kemik iliği değiştirme süreci karmaşık ve yoğun bir tıbbi prosedürdür ve alıcının uzun süreli takip bakımı ve potansiyel komplikasyonlar açısından izlenmesi gerekebilir. Ancak başarılı HSCT, çeşitli kan bozuklukları ve yaşamı tehdit eden durumlar için potansiyel bir tedavi sağlayabilir.