Tıbbi açıdan rızanın temel yönleri:
1. Gönüllü:Onay, sağlık çalışanlarının, aile üyelerinin veya diğer bireylerin herhangi bir zorlaması, baskısı veya aşırı etkisi olmadan özgürce verilmelidir. Hastalar, herhangi bir olumsuz sonuçla karşılaşmadan, istedikleri zaman onamı reddetme veya geri çekme hakkına sahiptir.
2. Bilgilendirilmiş:Sağlık hizmeti sağlayıcısı, önerilen tedavi hakkında amacı, riskleri, yararları, olası yan etkileri ve alternatif seçenekler de dahil olmak üzere yeterli ve anlaşılır bilgi vermekten sorumludur. Bu, hastanın doğru bilgilere dayanarak bilinçli kararlar almasına olanak tanır.
3. Yetkin:Hasta, sağlanan bilgileri anlayıp değerlendirebilecek ve tıbbi bakımıyla ilgili akılcı seçimler yapabilecek zihinsel kapasiteye ve karar verme yeteneğine sahip olmalıdır. Bazı durumlarda, reşit olmayan, bilişsel bozuklukları olan veya bilinci kapalı olan kişiler, yasal vasi veya yakın akraba gibi atanmış bir karar vericinin kendi adına onay vermesini gerektirebilir.
4. Yazılı:Çoğu durumda onam, hastaların veya yasal temsilcilerinin imzalayıp tarih attıkları yazılı formlar aracılığıyla belgelenir. Bu yazılı kayıt, hastanın rızasının hukuki kanıtı niteliğinde olup, sağlık hizmeti sağlayıcısını olası hukuki işlemlerden korur.
Rıza, tıp etiğinde ve tıp hukukunda, hastanın özerkliğine, kendi kaderini tayin etmesine ve sağlık hizmetleriyle ilgili karar vermede bireysel hakların korunmasına saygı gösterilmesini sağlayan temel bir ilkedir. Etik ve kaliteli tıbbi bakım sağlamanın önemli bir bileşenidir.