Yaylar çeşitli şekil ve boyutlarda mevcuttur ve ortodontist tarafından hastanın bireysel ihtiyaçlarına göre seçilir. Yaylar braketlere kancalar kullanılarak tutturulur ve periyodik ayar ziyaretleri sırasında ortodonti uzmanı tarafından etkinleştirilir.
Etkinleştirildikten sonra yaylar, istenen düzeltme elde edilene kadar dişleri istenen yönde yavaşça itecek veya çekecektir. Yaylar ayrıca, örneğin bir boşluğun kapatılması sırasında dişleri yerinde tutmak için de kullanılabilir.
Dişler hareket etmeye başladıkça ortodontik yay da hareket ederek dişlerin doğru yönde ve düzenli hızda hareket etmesini sağlar. Yeterli kuvvet uygulandığında, istenen hizalama elde edilene kadar dişler kademeli olarak konumlarını değiştirmeye başlayacaktır.
Yaylar başlangıçta rahatsız edici olabilir, ancak hastalar genellikle birkaç gün içinde bunlara alışırlar. Yayları takarken ortodontistin talimatlarına dikkatle uymak ve yaylara zarar verebileceği için buz küpleri, patlamış mısır taneleri veya şeker gibi sert nesneleri çiğnemekten kaçınmak önemlidir.