Akciğer nakli, aşağıdaki gibi son dönem akciğer hastalıklarının tedavisidir:
- Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH)
- Pulmoner fibrozis
- Amfizem
- Bronşektazi
- Kistik fibrozis
- Akciğer kanseri
Akciğer nakli aynı zamanda ciddi akciğer yaralanmalarını veya akciğerlere onarılamayacak derecede zarar veren hastalıkları tedavi etmek için de kullanılabilir.
Diğer tedavilere yanıt vermeyen ciddi, yaşamı tehdit eden akciğer hastalığı olan hastalarda akciğer nakli düşünülebilir. Akciğer naklini gerektirebilecek bazı spesifik durumlar şunlardır:
- Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) :KOAH, hava yollarının iltihaplanması ve daralması nedeniyle hava akımının kısıtlanmasına neden olan ilerleyici bir akciğer hastalığıdır. İlaçlar, oksijen tedavisi ve pulmoner rehabilitasyon gibi diğer tedavilere yanıt vermeyen ciddi KOAH hastalarında akciğer nakli düşünülebilir.
- İdiyopatik pulmoner fibrozis (IPF) :IPF, akciğer dokusunda skarlaşma ve kalınlaşma ile karakterize ilerleyici bir akciğer hastalığıdır. İlaçlar ve oksijen tedavisi gibi diğer tedavilere yanıt vermeyen İPF'li hastalar için akciğer nakli düşünülebilir.
- Amfizem :Amfizem, akciğerlerdeki küçük hava keseleri olan alveollerin tahrip olmasıyla karakterize bir durumdur. İlaçlar ve oksijen tedavisi gibi diğer tedavilere yanıt vermeyen şiddetli amfizem hastalarında akciğer nakli düşünülebilir.
- Kistik fibroz :Kistik fibroz akciğerleri, sindirim sistemini ve diğer organları etkileyen genetik bir hastalıktır. Şiddetli akciğer hastalığı olan ve diğer tedavilere yanıt vermeyen kistik fibrozlu hastalarda akciğer nakli düşünülebilir.
- Akciğer kanseri :Akciğer kanseri akciğerleri istila edip hasar vererek nefes almayı zorlaştırabilir. Cerrahi, kemoterapi ve radyasyon tedavisi gibi diğer tedavilere yanıt vermeyen akciğer kanserli hastalar için akciğer nakli düşünülebilir.
Akciğer nakli düşünülmeden önce hastalar genel sağlık durumlarını, akciğer hastalıklarının ciddiyetini ve nakil için uygunluklarını değerlendirmek üzere kapsamlı bir değerlendirmeye tabi tutulur. Bu değerlendirme şunları içerebilir:
- Fizik muayene
- Tıp geçmişi
- Laboratuvar testleri
- Görüntüleme çalışmaları
- Solunum fonksiyon testleri
- Kardiyopulmoner egzersiz testi
- Psikolojik ve sosyal desteğin değerlendirilmesi
Değerlendirme süreci, nakil ekibinin hastanın akciğer nakline adaylığını belirlemesine ve olası riskleri veya komplikasyonları belirlemesine yardımcı olur.
Akciğer nakli genellikle birkaç saat süren karmaşık bir cerrahi işlemdir. Genel anestezi altında yapılır ve yetenekli cerrahlar, anestezistler ve diğer tıp uzmanlarından oluşan bir ekip gerektirir.
Ameliyat sırasında hastalıklı veya hasar görmüş akciğerler çıkarılır ve yerine sağlıklı donör akciğerleri yerleştirilir. Yeni akciğerler hastanın hava yollarına, kan damarlarına ve lenfatik sistemine bağlanır.
Akciğer nakli sonrasında hastalar yoğun bakım ünitesinde (YBÜ) birkaç gün boyunca yakından izlenir. İyileşmelerini desteklemek için mekanik ventilasyona, ilaçlara ve diğer tedavilere ihtiyaç duyabilirler.
Hastalar stabil hale geldikten sonra yavaş yavaş normal bir hastane odasına transfer edilirler. Donörün akciğerlerinin reddedilmesini önlemek için bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçlar da dahil olmak üzere ilaç almaya devam edecekler. Ayrıca enfeksiyon, komplikasyon ve ret belirtileri açısından da izlenecekler.
Akciğer naklinden sonra iyileşme uzun ve zorlu olabilir. Bununla birlikte, uygun tıbbi bakım ve takip ile birçok hastanın yaşam kalitesinde önemli bir iyileşme elde edilebilmektedir.