1. Mikrobun Tanınması:
- Enfeksiyon oluştuğunda vücudun bağışıklık sisteminin öncelikle yabancı mikrop veya patojeni tanıması gerekir. Antijen sunan hücreler (APC'ler) adı verilen özel bağışıklık hücreleri, mikroptaki antijenleri (yabancı proteinler) yakalar ve işler.
2. Antijen Sunumu:
- APC'ler, ana doku uyumluluk kompleksi (MHC) molekülleri ile birlikte hücre yüzeylerinde antijen fragmanları sunar. Bu kompleksler daha sonra bağışıklık tepkilerini koordine etmek için hayati önem taşıyan bir tür beyaz kan hücresi olan T hücreleri tarafından tanınır.
3. T Hücresi Aktivasyonu:
- T hücrelerinin bir alt kümesi olan yardımcı T hücreleri, antikor üreten B hücrelerinin aktive edilmesinde kritik bir rol oynar. T hücreleri, APC'ler tarafından sunulan MHC-antijen komplekslerini tanıyıp bağlandığında aktive olurlar.
4. B Hücresi Aktivasyonu:
- Aktifleştirilmiş yardımcı T hücreleri, yakındaki B hücrelerini uyaran sinyal molekülleri olan sitokinleri serbest bırakır. Bu B hücreleri antikor üretiminden sorumludur. İnterlökin-4 (IL-4), interlökin-21 (IL-21) ve B hücresi aktive edici faktör (BAFF) gibi sitokinler, B hücresi aktivasyonu ve farklılaşmasında rol oynar.
5. Antikor Üretimi ve Olgunlaşması:
- Aktive edildikten sonra B hücreleri, klonal genişleme adı verilen bir süreçten geçer; burada hızla bölünür ve antikor üreten plazma hücrelerine farklılaşırlar. Bu plazma hücreleri, istilacı mikroplara özgü büyük miktarda antikor üretir.
- Üretilen ilk antikorların antijene afinitesi daha düşük olabilir, ancak zamanla afinite olgunlaşması adı verilen bir süreç meydana gelir. Bu işlem sırasında B hücreleri somatik hipermutasyona ve seçilime uğrar ve bu da patojen için daha yüksek bağlanma afinitesi ve özgüllüğü olan antikorların üretilmesine yol açar.
6. Harcanan Zaman:
- İlk enfeksiyondan yeterli düzeyde yüksek afiniteli antikor üretimine kadar olan tüm süreç zaman alır. İlk enfeksiyondan sonra antikor titrelerinin (seviyelerinin) zirveye ulaşması genellikle birkaç gün ila birkaç hafta sürer. Bazı durumlarda, örneğin belirli virüslerde, antikorların tespit edilmesi daha uzun sürebilir.
Antikor üretimi için gereken sürenin, mikrop türü, bireyin bağışıklık tepkisi ve benzer mikroplara daha önce maruz kalma veya bağışıklık gibi faktörlere bağlı olarak değişebileceğini unutmamak önemlidir. Ek olarak, bazı kişiler, genetik faktörler ve genel bağışıklık fonksiyonu nedeniyle diğerlerinden daha güçlü veya daha hızlı bir antikor tepkisine sahip olabilir.